«Ξημέρωμα Κυριακής 23 του Μάρτη του 1930. Ο τηλέγραφος του υπουργείου Εσωτερικών άρχισε να χτυπά και πάλι. Ο υπουργός Σίδερης και μερικοί άλλοι, με αγωνία κουλουριάστηκαν πάνω του. Αποστολέας των τηλεγραφημάτων ο νομάρχης Λάρισας: «Αναφέρω ότι συμμορία Τζατζά περικυκλωθείσα από νυκτός εις την θέσιν Παλαιοκαρυά παρά το χωρίον Μικρό Κεσερλή, υπό δυνάμεως δέκα πέντε αποσπασμάτων εξοντώθει κατόπιν διώρου συμπλοκής εν μέσω απόκρημνων βράχων. Εφονεύθη ο λήσταρχος Τζατζάς και ο ληστής Καραντώνης. Του Ζάμπουρα τραυματισθέντος ασφαλώς επίκειται η εξόντωσης. Κατά τη συμπλοκή εφονεύθη ο Ανθυπασπιστής Δαφέρμος και εις Χωροφύλακας. Έτερος δε χωρ/κας ετραυματίσθη σοβαρώς».Οι κηδείες των νεκρών Ανθ/στη Δαφέρμου και του χωρ/κα Τσάμη θα γίνουν δημοσία δαπάνη, θα κατατεθεί στεφάνι εκ μέρους του και διατάσσονται να παραστούν σύσσωμες οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές.
Η μάχη για την εξόντωση του λήσταρχου Τζατζά, ήταν η ταφόπλακα της ληστοκρατίας στην Ελλάδα. Εκατό χρόνια πέρασαν από την ανεξαρτησία του Ελληνικού κράτους και οι λήσταρχοι εξακολουθούσαν να λυμαίνονται και να τρομοκρατούν την ύπαιθρο. Ήταν οι «Βασιλείς των Ορέων» όπως αρέσκονταν να αυτοαποκαλούνται και να υπογράφουν στις απειλητικές επιστολές τους. Οι απαγωγές για λύτρα, οι δολοφονίες, οι ληστείες ήταν συχνά φαινόμενα. Ο λήσταρχος Γιαγκούλας για παράδειγμα μέχρι την εξόντωση του (20-9-1925) φέρεται να διέπραξε πενήντα τέσσερις φόνους. Πολλές φορές όμως τα εγκλήματα αυτά ήταν τόσο σκληρά, που η φρίκη και η αγριότητα τους συγκλόνισαν ολόκληρο το Έθνος. Η σφαγή των ξένων επισήμων στο Δήλεσι, μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων, που η συμμορία των Αρβανιτάκηδων είχε απαγάγει για λύτρα ενώ πήγαιναν να επισκεφτούν τον τύμβο του Μαραθώνα, συγκλόνισε ολόκληρη την Ευρώπη. Ούτε λίγο ούτε πολύ ο ξένος τύπος μας παρουσίαζε ως ένα έθνος βαρβάρων που έπρεπε όπως έγραφαν να μας είχαν αφήσει ακόμη υπόδουλους. Ενώ η ληστεία της Πέτρας που διέπραξαν οι Ρετζαίοι άφησε πίσω της οκτώ νεκρούς χωροφύλακες και υπαλλήλους και λεία δέκα πέντε εκατομμύρια για τους ληστές, ποσό αστρονομικό για την εποχή.
Το ελληνικό κράτος αδυνατούσε όλα αυτά τα χρόνια να πατάξει αποτελεσματικά τα φαινόμενα αυτά. Όμως μέσα από τις αδυναμίες αυτές δόθηκε η ευκαιρία να φανεί η προσωπική ανδρεία και το θάρρος μερικών από τους άνδρες των καταδιωκτικών αποσπασμάτων και τα ονόματα τους έγιναν θρύλοι και τραγούδια και προφέρονται με σεβασμό ακόμη και σήμερα. Ανάμεσα στην πρώτη σειρά των ανδρών αυτών φιγουράρει το όνομα του Ανθυπασπιστή Ιωάννη Δαφέρμου.
Η φήμη του έκαμε φτερά, ξέφυγε από τα στενά όρια της Λάρισας όπου υπηρετούσε και πέταξε σε όλη την ορεινή Ελλάδα, ενώ η παρουσία του σκορπούσε αισθήματα εμπιστοσύνης και ασφάλειας στους τρομοκρατημένους κατοίκους. Το όνομα του έγινε συνώνυμο με τον ανδρισμό και την παλικαριά και έχαιρε σεβασμού και εκτίμησης ακόμη και από ληστές. Το παρατσούκλι του ήταν «Ληστοφάγος» γιατί κατάφερε να διαλύσει μερικές από τις πιο σκληρές συμμορίες, να σκοτώσει και να συλλάβει αρκετούς διαβόητους ληστές.
Γεννήθηκε το 1898 και μεγάλωσε στην Αξό του Μυλοποτάμου. Είχε έναν ακόμη αδελφό το Μενέλαο και πέντε αδελφές. Τον πατέρα του έλεγαν Αριστείδη, γι’ αυτό και τον αποκαλούσαν Αριστειδογιάννη. Η οικογένεια του μεγάλη και πολύκλαδη. Φυτώριο εκλεκτών ανδρών, αγωνιστών και επιστημόνων από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι και σήμερα.
Το δημοτικό σχολείο το τελείωσε στο χωριό του και κατόπιν το γυμνάσιο στο Ηράκλειο. Στο μεταξύ όμως πέθανε ο πατέρας του και θέλοντας να βοηθήσει την οικογένεια του κατατάχτηκε στην Χωροφυλακή στις 5 Οκτωβρίου του1916. Μετά την εκπαίδευση του παρέμεινε για λίγο διάστημα στην Κρήτη και κατόπιν πήρε μετάθεση για τη Λάρισα. Ήταν όμορφος νέος, πολύ ψηλός, χειροδύναμος, τίμιος και πάντα ειλικρινής. Προήχθη σε υπενωμοτάρχη τον Αύγουστο του 1918. Δυο χρόνια αργότερα 29 Αυγούστου του 1920 επικεφαλής του αποσπάσματος Αγίας Λάρισας, κυκλώνει έξω από το χωριό τη συμμορία του Δημητρακόπουλου, η οποία τρομοκρατούσε ολόκληρη την περιφέρεια. Ο ίδιος τραυματίζει και συλλαμβάνει τον λήσταρχο ζωντανό, ενώ οι άνδρες του αποσπάσματος σκοτώνουν το ληστή Δαμασιώτη και συλλαμβάνουν τον Μπούφα. Ήταν η πρώτη του μεγάλη επιτυχία.
Το 1922 μετατίθεται στην Κρήτη όπου ολόκληρη ληστοκρατείται. Τον Απρίλιο του 1924 προάγεται σε ενωμοτάρχη και μετατίθεται ξανά στη Λάρισα. Όμως την εποχή εκείνη τα πολιτικά πάθη είναι οξυμένα και λίγο αργότερα το 1926 η κυβέρνηση Πάγκαλου θα τον απολύσει από τη Χωροφυλακή, ως οπαδό των Πλαστήρα-Βενιζέλου. Στις 28 Οκτωβρίου του 1928 η κυβέρνηση Βενιζέλου τον επαναφέρει και πάλι στη χωροφυλακή και ένα μήνα μετά εξοντώνει ο ίδιος ύστερα από καταδίωξη τον διαβόητο λήσταρχο Γκατσαβέλη πυροβολώντας τον στην κοιλιά. Ο ληστής αυτός είχε διαπράξει πολλούς φόνους και απαγωγές και ήταν επικηρυγμένος με το μυθικό ποσό των 800.000 δραχμών. Στις 30 Ιανουαρίου του 1929 διαλύει τη συμμορία επικηρυγμένων των Βελώνη και Μακατού. O Βελώνης ήταν σκληρός και παλιός λήσταρχος. Βαρυνόταν με φόνους και απαγωγές. Στο διάστημα της ληστρικής του πορείας συνεργάστηκε με τους αγριότερους ληστές τον Γκαντάρα και Παπαγεωργίου. Ήταν βέβαιο ότι θα οδηγείτο στο εκτελεστικό απόσπασμα. Δεν πρόλαβε γιατί πέθανε στο νοσοκομείο και ο συνεργός του Μακατός οδηγήθηκε στη φυλακή. Η φήμη του Δαφέρμου ύστερα και από αυτό εκτοξεύεται. Οι εφημερίδες του αφιερώνουν πρωτοσέλιδα και τότε του αποδίδουν το «ΛΗΣΤΟΦΑΓΟΣ». Η αγάπη και η εκτίμηση του απλού κόσμου στο πρόσωπο του είναι πρωτοφανής. Όπου βρεθεί γίνεται αντικείμενο θερμών εκδηλώσεων. Λίγες μέρες αργότερα, 6 του Φλεβάρη του 1929, προάγεται σε ανθυπασπιστή. Tην Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου οι ληστές θα καταφέρουν και πάλι να κόψουν την ανάσα των Ελλήνων.
Ο διαβόητος λήσταρχος Τζατζάς θα ακινητοποιήσει με τη συμμορία του και θα ληστέψει εκατόν είκοσι περίπου άτομα παραθεριστές που επιστρέφουν από το πανέμορφο Περτούλι στα ορεινά Τρίκαλα. Στόχος του η απαγωγή των παιδιών των πάμπλουτων οικογενειών του Αναστάσιου Αβέρωφ (ένα από τα δύο ήταν ο κατοπινός αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας Ευάγγελος έφηβος τότε) καθώς και τα παιδιά των Ραπταίων που είχε στο παρελθόν απαγάγει ο Γιαγκούλας και ήταν αυτά η αφορμή να σκοτωθεί στον Όλυμπο. Θα σταθεί όμως άτυχος, γιατί ενώ η πληροφόρηση του είναι σωστή, από καθαρή σύμπτωση δεν θα είναι εκεί, ούτε οι μεν, ούτε οι δε. Θα πιάσει όμως πέντε ομήρους και μεταξύ αυτών ένα Ενωμοτάρχη ένα γιατρό και το βουλευτή Σωτήρη Χατζηγάκη (παππού του πρώην υπουργού Γεωργίας) και θα ζητήσει λύτρα 5.000.000. Ολόκληρη η Ελλάδα συγκλονίζεται. Το κράτος αδύναμο, διασύρεται για άλλη μια φορά και το Υπουργικό Συμβούλιο συνεδριάζει εκτάκτως. Τις επόμενες μέρες χωροφύλακες, στρατιώτες, εύζωνοι ακόμη και ιππικό εξαπολύονται στο κυνήγι του Τζατζά. Ύστερα από εννιά μέρες οι όμηροι θα αφεθούν ελεύθεροι χωρίς να καταβληθούν τα λύτρα.
Το κυνήγι των ληστών θα διαρκέσει ως το Μάρτη. Τότε τα αποσπάσματα του Δαφέρμου του Βαρδουλάκη και άλλα θα τους κυκλώσουν στο Μικρό Κεσερλή και θα τους εξοντώσουν. Το τίμημα όμως θα είναι βαρύ. Η απώλεια του Ληστοφάγου Δαφέρμου συγκλονίζει το πανελλήνιο. Εκτός των άλλων άφησε τέσσερα μικρά ορφανά. Στη Λάρισα το πένθος είναι βαρύ. Χιλιάδες λαού κατακλύζουν το Μητροπολιτικό Ναό και τους γύρω δρόμους που θα διέλθει η νεκρική πομπή. Συγκινητικοί επικήδειοι λόγοι ακούστηκαν και πλήθος στεφάνια κατατέθηκαν. Οι εφημερίδες του αφιέρωσαν και πάλι πρωτοσέλιδα και σε συνέχειες για μέρες θα δημοσιεύουν τα κατορθώματα του. Όλοι ήθελαν να σπεύσουν για να του αποδώσουν το ύστατο χαίρε…
Στον Άνδρα που έδωσε τη ζωή του για το ιδανικό της ασφάλειας του κοινωνικού συνόλου.
Στον ήρωα που με τους αγώνες και τη θυσία του πέρασε στο χρυσό πάνθεο των αθανάτων της Ελληνικής Αστυνομίας ογδόντα χρόνια μετά, καταθέτω τα παραπάνω ως ελάχιστο φόρο τιμής. Ας είναι πάντα ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει.
ΙΩΑΝΝΗΣ Κ. ΚΟΥΝΔΟΥΡΑΚΗΣ
Πρόεδρος της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Ν. Ρεθύμνης
http://www.rethnea.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου