Τρίτη, 2 Οκτωβρίου 2012
Το μακελειό του Πυρόϊ...¨Οταν οι Καταδρομείς έγραφαν ιστορία
Μαχητής της 31 ΜΚ, μετά την μάχη του Πυροΐου,στις θέσεις της πρώτης γραμμής που κράτησε η Μοίρα μετά τον οριστικό τερματισμό των επιχειρήσεων.
Στο τομέα αφιερωμάτων μνήμης ακολουθεί μία από τις σφοδρότερες μάχες στις οποίες έλαβαν μέρος οι καταδρομείς το 1974. Προηγήθηκαν η μάχη του Κοτζά Καγιά και η Επιχείρηση “Νίκη”
Μόνο η 31 ΜΚ είχε πετύχει απολύτως τον αντικειμενικό σκοπό της, όχι μόνο προκαλώντας βαρύτατες απώλειες στον εχθρό, αλλά και δίχως να υποστεί την παραμικρή απώλεια!Αντιμέτωπος με αυτή την πραγματικότητα καθώς και με τη διαπίστωση πλέον ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμες δυνάμεις για την αντικατάσταση των Μοιρών, ο Συνταγματάρχης Κομπόκης διέταξε τη σύμπτυξή τους, καθώς εάν παρέμεναν στις θέσεις που κατείχαν, οι Μοίρες διέτρεχαν μεγάλο κίνδυνο.
Κατάκοποι οι άνδρες εγκατέλειψαν το κατάσπαρτο με πτώματα του εχθρού Κοτζάκαγια και μέχρι το μεσημέρι συγκεντρώθηκαν στην Αετοφωλιά. Από εκεί συμπτύχθηκαν στον Προφήτη Ηλία. Κατά την αποχώρηση από το Κοτζάκαγια, ένας άνδρας φονεύθηκε.
Μαζί με 7 τραυματίες, ήταν οι μοναδικές απώλειες της Μοίρας, ασφαλώς κάτι το εκπληκτικό για τον άθλο που είχε επιτελέσει.
Η συγκέντρωση της Μοίρας στον Προφήτη Ηλία ολοκληρώθηκε περί τις 13.00. Ακολούθησε ανασυγκρότηση και ανάπαυση, ώστε να συνέλθουν οι άνδρες από τον κάματο και την υπερένταση των τελευταίων ημερών.
Το ίδιο έκαναν και οι άλλες Μοίρες, αναμένοντας από τη διοίκηση να αξιολογήσει την κατάσταση και να δώσει τις επόμενες διαταγές.
Η 21η Ιουλίου πέρασε δίχως να μπορέσουν οι τουρκικές δυνάμεις να σημειώσουν αξιόλογη πρόοδο.
Αλλά και για την ελληνική πλευρά τα πράγματα δεν ενέπνεαν αισιοδοξία.
Η Ελλάδα δεν είχε αποστείλει ουσιαστική βοήθεια και το ΓΕΕΦ, ενεργώντας σπασμωδικά, δεν κατάφερε κανέναν γερό κτύπημα, ούτε στην περιοχή του προγεφυρώματος ούτε στον ζωτικό θύλακο Λευκωσίας – Αγύρτας. Είχε αρχίσει να γίνεται φανερό ότι οι δυνατότητες της ΕΦ είχαν φθάσει σε όρια εξάντλησης.
Στις 22 Ιουλίου οι Τούρκοι κατάφεραν να αποβιβάσουν ένα τακτικό συγκρότημα με τεθωρακισμένα στο προγεφύρωμα του Πεντεμιλίου και περί τις 11.00 να εξαπολύσουν επίθεση προς την Κυρήνεια.
Οι ασθενείς δυνάμεις της ΕΦ δεν μπόρεσαν να προβάλουν άμυνα και διαλύθηκαν, με αποτέλεσμα οι τουρκικές δυνάμεις, προχωρώντας αργά, να συνεχίσουν μέχρι τη διάβαση Αγύρτας, επιτυγχάνοντας έτσι επαφή με τις δυνάμεις του θυλάκου Λευκωσίας – Αγύρτας.
Η μάχη είχε κριθεί.
Η ημέρα επιφύλαξε εικόνα αβεβαιότητας για την 31 ΜΚ.
Δίχως εικόνα για τη γενικότερη πορεία των επιχειρήσεων, η Μοίρα διατάχθηκε και απέσπασε τον 11 ΛΚ στην περιοχή Λαπήθου – Καραβά, δυτικά του προγεφυρώματος Πεντεμιλίου.
Η υπόλοιπη Μοίρα διατάχθηκε να εξασφαλίσει την ορεινή διάβαση του Αγίου Παύλου.
Από εκεί, ζητήθηκε και ο 12 ΛΚ κατευθύνθηκε προς το χωριό Πιλέρι, με αποστολή τον απεγκλωβισμό τμήματος πεζικού.
Στις θέσεις που κατέλαβε η Μοίρα δεν άργησε να γίνει στόχος πυρών των τουρκικών αντιτορπιλικών και κατόπιν αεροσκαφών, τα οποία επί ώρες ανέσκαβαν την περιοχή, δίχως όμως να προκαλέσουν απώλειες.
Αντιθέτως, ένα αεροσκάφος εθεάθη να βγάζει μαύρο καπνό, κτυπημένο προφανώς από τα όπλα των καταδρομέων οι οποίοι είχαν ανοίξει πυρ.
Στις 16.00 τέθηκε σε εφαρμογή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Ωστόσο, η 31 ΜΚ έλαβε διαταγή να επέμβει στην περιοχή της Αετοφωλιάς.
Οι Τούρκοι είχαν ανατρέψει τα φίλια τμήματα πεζικού από τα δίδυμα υψώματα Αετοφωλιά (νότια) και 126 (βόρεια), τα οποία έπρεπε να ανακαταλάβουν οι καταδρομείς.
Ο Λοχαγός Σταμάτης συγκέντρωσε τους 12 και 13 ΛΚ, περί τους 100 άνδρες συνολικά, κι εξέδωσε τη διαταγή.
Ο 12 ΛΚ θα ενεργούσε στο δεξιό προς την Αετοφωλιά και ο 13 ΛΚ στο αριστερό, προς το 126. Κατά την κίνησή του το τμήμα δέχθηκε αεροπορικές προσβολές, με αποτέλεσμα να προκληθεί καθυστέρηση, σύγχυση και απώλεια της μεταξύ τους επαφής.
Ωστόσο, οι καταδρομείς και σε αυτή την περίπτωση ανταπέδωσαν, με αποτέλεσμα ένα από αυτά να απομακρυνθεί καπνίζοντας. Στο μεταξύ, δίχως συντονισμό αλλά υπό την διοίκηση άξιων ηγητόρων, οι καταδρομείς κατάφεραν τελικά να καταλάβουν τα δύο υψώματα.
Πρώτος ο 13 ΛΚ κινήθηκε προς το 126 και το κατέλαβε, με μόνες απώλειες ορισμένους τραυματίες, μεταξύ των οποίων και ο Υπολοχαγός Γλεντζές. Στην Αετοφωλιά. Ο Λοχαγός Σταμάτης ανέβηκε οδηγώντας τους άνδρες του, μέχρι που συνάντησαν στο φυλάκιο το φίλιο τμήμα, που με δυσκολία κρατιόταν. Στη θέα του πράσινου μπερέ, ο εχθρός εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια.
Άνδρες της 31 ΜΚ τον Αύγουστο του 1974. Έχουν εφοδιαστεί πλέον με τυφέκια FN FAL
ενώ κάποιοι φέρουν ακόμη τσέχικα τυφέκια Vz.58 και υποπολυβόλα Μ3.
Την επομένη, η 31 ΜΚ αποδεσμεύτηκε από τον Πενταδάκτυλο και επέστρεψε στο στρατόπεδο Αθαλάσσας.
Εκεί ανασυγκροτήθηκε, ενσωμάτωσε την Αποστολή Συμπληρώσεως και αναπαύθηκε.
Μόνο ο 11 ΛΚ παρέμεινε στην περιοχή Λαπήθου – Καραβά, από όπου επέστρεψε στις 29 Ιουλίου, έχοντας έναν νεκρό και ορισμένους τραυματίες, μεταξύ των οποίων και ο Υπολοχαγός Γαληνός. Στο διάστημα αυτό, η Μοίρα εφοδιάστηκε μερικώς με τυφέκια FN FAL και πολυβόλα FN MAG των 7,62 mm, συμπληρώνοντας τον τσεχικό οπλισμό που είχε από τη 15η Ιουλίου.
Στις 31 Ιουλίου η Μοίρα διατάχθηκε να εγκατασταθεί αμυντικά στη διάβαση Πανάγρων, αντικαθιστώντας το 281 ΤΠ. Την επομένη η Μοίρα διατάχθηκε κι απέστειλε τον 12 ΛΚ, με διοικητή τον έφεδρο (επίστρατο) Ανθυπολοχαγό Λουκά Βαρναβίδη, στο ύψωμα 1023, στο δεξί πλευρό της.
Από το πρωί στις 2 Αυγούστου, ο λόχος αντιμετώπισε επίθεση πολυάριθμου εχθρικού πεζικού την οποία απέκρουσε, για να ακολουθήσει και δεύτερη επίθεση.
Παρά τις απώλειες που προκαλούσαν στον εχθρό οι αμυνόμενοι, η αδιαφορία των Τούρκων για τις απώλειες είχε αποτέλεσμα την προσέγγισή τους στις γραμμές των καταδρομέων.
Δίχως την παραμικρή υποστήριξη από πυροβολικό ή όλμους, ο 12 ΛΚ αναδιατάχθηκε μέχρι που, μετά την εμφάνιση εχθρικών τεθωρακισμένων, διατάχθηκε να συμπτυχθεί και στο τέλος να επιστρέψει στα Πάναγρα. Οι απώλειες του λόχου ήταν 3 νεκροί και 3 τραυματίες.
Η 31 ΜΚ παρέμεινε στα Πάναγρα μέχρι τη νύχτα 10/11 Αυγούστου, οπότε την αντικατέστησε η 33 ΜΚ. Επέστρεψε και πάλι στο στρατόπεδό της παραμένοντας ως εφεδρεία του ΓΕΕΦ.
Την επομένη η Μοίρα διατάχθηκε να μεταβεί στον χώρο διασποράς της κι εν συνεχεία ανέλαβε αμυντική αποστολή νοτιοανατολικά της Λευκωσίας. Τις πρωινές ώρες της 14ης Αυγούστου οι τουρκικές δυνάμεις επανέλαβαν την προέλασή τους, αρχικά προς Ανατολάς, προς την Αμμόχωστο.
Οι ασθενείς δυνάμεις της ΕΦ διαλύθηκαν και άρχισαν να συμπτύσσονται προς νότο.
Δεδομένης της ανυπαρξίας αξιόμαχων δυνάμεων, η Μοίρα υποχρεώθηκε να απλωθεί γραμμικά ώστε να καλύψει το μεγαλύτερο δυνατό μέτωπο.
Στον τομέα της όμως επικράτησε ησυχία, καθώς ο εχθρός δεν κινήθηκε προς νότο.
Μετά την κατάληψη της Αμμοχώστου, οι τουρκικές δυνάμεις κινήθηκαν και στο δυτικό μέτωπο, για να σταματήσουν οριστικά την προέλαση, το απόγευμα της 16ης Αυγούστου. Σιγά σιγά το ΓΕΕΦ αντιλήφθηκε ότι σε πολλά σημεία η προώθηση των τουρκικών δυνάμεων είχε σταματήσει προ χωριών ή υψωμάτων τα οποία είχαν εκκενωθεί από δυνάμεις της ΕΦ.
Για τον λόγο αυτό διατάχθηκαν διάφορα τμήματα να αναπτυχθούν σε τέτοιους χώρους, ώστε να περιοριστεί όσο το δυνατόν περισσότερο η «νεκρή ζώνη» μεταξύ των δύο αντιπάλων. Στην περιοχή του χωριού Πυρόι, η 31 ΜΚ διατάχθηκε να αποστείλει διμοιρία για να εγκατασταθεί σε αυτό.
Μετά από ορισμένα προβλήματα συνεννόησης και διαδοχικές αλλαγές διαταγών, τελικώς η διμοιρία, με επικεφαλής τον έφεδρο (επίστρατο) Ανθυπολοχαγό Καλλίνικο Αλαμπρίτη, εισήλθε στο χωριό και εγκαταστάθηκε αμυντικά.
Ένας ουλαμός αρμάτων Τ-34/85 δεν στάθηκε δυνατό να αφιχθεί μέχρι το χωριό, εξαιτίας βλαβών που έθεσαν εκτός μάχης όλα τα άρματα. Μόνο ένα από αυτά ήταν σε θέση να εκτελέσει πυρά προς την κατεύθυνση του εχθρού, έχοντας ακινητοποιηθεί κοντά στο χωριό.
Με το ξημέρωμα, παρά την εκεχειρία που ίσχυε, σφοδρό μπαράζ όλμων άρχισε να πέφτει στο χωριό.
Περί τις 11.00 από το ύψωμα Καυκάλα φάνηκε πολυάριθμο τουρκικό πεζικό να κατευθύνεται προς το Πυρόι.
Οι οχυρωμένοι καταδρομείς εξαπέλυσαν σφοδρό πυρ και απέκρουσαν την επίθεση, προκαλώντας σοβαρές απώλειες στους Τούρκους.
Ακολούθησε νέο μπαράζ όλμων και πυρών ΠΑΟ και πολυβόλων, με αποτέλεσμα το χωριό να αρχίσει να μετατρέπεται σε ερείπια.
Η δεύτερη τουρκική επίθεση δεν είχε καλύτερη τύχη.
Ωστόσο οι καταδρομείς, παρόλο που δεν είχαν υποστεί την παραμικρή απώλεια, άρχισαν να αντιμετωπίζουν έλλειψη πυρομαχικών.
Με πρωτοβουλία ενός δοκίμου, έφθασαν πυρομαχικά και η άμυνα έδειχνε ότι μπορούσε να διαρκέσει.
Στο μεταξύ, αμέσως μετά την απόκρουση της πρώτης επίθεσης και τη σχετική αναφορά που δόθηκε προς τα προϊστάμενα κλιμάκια, οι καταδρομείς είχαν διαταχθεί να συμπτυχθούν. Ήταν μια μάλλον αψυχολόγητη διαταγή.
Εφόσον ο εχθρός έσπαγε τα μούτρα του και οι καταδρομείς δεν είχαν καμμία απώλεια, ποιος ο λόγος για εγκατάλειψη της θέσης; Η επιμονή της διαταγής ηχούσε τόσο ενοχλητική για τους καταδρομείς, που την αγνόησαν αμέσως.
Εκεί στο Πυρόι, οι άνδρες της 31 ΜΚ αναβίωσαν για άλλη μία φορά τις λαμπρές πολεμικές παραδόσεις του γένους. Ήταν τότε που καθιερώθηκε το εύγλωττο σύνθημα, τρανή απόδειξη του ηθικού των μαχητών: «Όταν ο ασύρματος λέει υποχώρηση, τότε είναι χαλασμένος»!
Μετά από νέα προπαρασκευή πυρών, εκδηλώθηκε τρίτη τουρκική επίθεση.
Μέσα από τα χαλάσματα, οι καταδρομείς εξακολουθούσαν να τιμωρούν τον εισβολέα.
Ωστόσο, τη φορά αυτή ο εχθρός αποφάσισε να στείλει και άρματα μάχης, εκτελώντας υπερκερωτικό ελιγμό που θα εξασφάλιζε διείσδυση μέχρι το μεγάλης σημασίας για τους Τούρκους απομονωμένο τουρκοκυπριακό χωριό της Λουρουτζίνας, αποκόπτοντας και την οδική αρτηρία Λευκωσίας – Λάρνακας.
Η ώρα ήταν πλέον 18.00 όταν επαναλήφθηκε η διαταγή σύμπτυξης, αυτή τη φορά απολύτως δικαιολογημένη. Έχοντας προσθέσει άλλη μια ηρωική σελίδα στην ιστορία των ελληνικών όπλων, οι μαχητές της 31 ΜΚ συμπτύχθηκαν οργανωμένα κι ενώθηκαν με τους συντρόφους τους, δίχως να έχουν υποστεί απώλειες.
Ο συνολικός απολογισμός των απωλειών της 31 ΜΚ κατά το διάστημα 15 Ιουλίου – 17 Αυγούστου ήταν βαρύς. Νεκροί 2 αξιωματικοί και 12 καταδρομείς, τραυματίες 7 αξιωματικοί και 43 καταδρομείς. Θλιβερή είναι η διαπίστωση ότι πολύ περισσότερες ήταν οι απώλειες κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος (9 νεκροί, 30 τραυματίες) σε σχέση με τις απώλειες από τον εχθρό (5 νεκροί, 20 τραυματίες).
Μετά τις μάχες, η διοίκηση της 31 ΜΚ πρότεινε σειρά απονομής ηθικών αμοιβών σε στελέχη και κληρωτούς.
Ο Ταγματάρχης Ανδρέας Παναγιωτόπουλος, που είχε αναλάβει υποδιοικητής λίγο πριν τον «Αττίλα 2», προτάθηκε για απονομή του Μεταλλίου Εξαίρετων Πράξεων, ο Λοχαγός Σταμάτης προτάθηκε για την απονομή του Αργυρού Αριστείου Ανδρείας, του Πολεμικού Σταυρού Γ’ τάξης και του Μεταλλίου Εξαίρετων Πράξεων, οι Υπολοχαγοί Γλεντζές και Γαληνός προτάθηκαν για την απονομή του Αργυρού Αριστείου Ανδρείας και του Μεταλλίου Εξαίρετων Πράξεων, ενώ ο Υπολοχαγός Καραχάλιος προτάθηκε για τον Πολεμικό Σταυρό Γ’ τάξης.
Από τα υπόλοιπα μόνιμα στελέχη, οι Ανθυπασπιστές Παναγιώτης Δίπλας και Αναστάσιος Βαρυτιμίδης προτάθηκαν για το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων. Από πλευράς εφέδρων αξιωματικών, για το Αριστείο Ανδρείας και τον Πολεμικό Σταυρό προτάθηκαν 5, για το Αριστείο Ανδρείας και το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων ένας, για το Αριστείο Ανδρείας 17, για τον Πολεμικό Σταυρό ένας και για το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων ένας. Αντίστοιχες ηθικές αμοιβές προτάθηκαν για τους κληρωτούς οπλίτες.
Η πατρίδα, τους αγνόησε όλους…
Μόνο η 31 ΜΚ είχε πετύχει απολύτως τον αντικειμενικό σκοπό της, όχι μόνο προκαλώντας βαρύτατες απώλειες στον εχθρό, αλλά και δίχως να υποστεί την παραμικρή απώλεια!Αντιμέτωπος με αυτή την πραγματικότητα καθώς και με τη διαπίστωση πλέον ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμες δυνάμεις για την αντικατάσταση των Μοιρών, ο Συνταγματάρχης Κομπόκης διέταξε τη σύμπτυξή τους, καθώς εάν παρέμεναν στις θέσεις που κατείχαν, οι Μοίρες διέτρεχαν μεγάλο κίνδυνο.
Κατάκοποι οι άνδρες εγκατέλειψαν το κατάσπαρτο με πτώματα του εχθρού Κοτζάκαγια και μέχρι το μεσημέρι συγκεντρώθηκαν στην Αετοφωλιά. Από εκεί συμπτύχθηκαν στον Προφήτη Ηλία. Κατά την αποχώρηση από το Κοτζάκαγια, ένας άνδρας φονεύθηκε.
Μαζί με 7 τραυματίες, ήταν οι μοναδικές απώλειες της Μοίρας, ασφαλώς κάτι το εκπληκτικό για τον άθλο που είχε επιτελέσει.
Η συγκέντρωση της Μοίρας στον Προφήτη Ηλία ολοκληρώθηκε περί τις 13.00. Ακολούθησε ανασυγκρότηση και ανάπαυση, ώστε να συνέλθουν οι άνδρες από τον κάματο και την υπερένταση των τελευταίων ημερών.
Το ίδιο έκαναν και οι άλλες Μοίρες, αναμένοντας από τη διοίκηση να αξιολογήσει την κατάσταση και να δώσει τις επόμενες διαταγές.
Η 21η Ιουλίου πέρασε δίχως να μπορέσουν οι τουρκικές δυνάμεις να σημειώσουν αξιόλογη πρόοδο.
Αλλά και για την ελληνική πλευρά τα πράγματα δεν ενέπνεαν αισιοδοξία.
Η Ελλάδα δεν είχε αποστείλει ουσιαστική βοήθεια και το ΓΕΕΦ, ενεργώντας σπασμωδικά, δεν κατάφερε κανέναν γερό κτύπημα, ούτε στην περιοχή του προγεφυρώματος ούτε στον ζωτικό θύλακο Λευκωσίας – Αγύρτας. Είχε αρχίσει να γίνεται φανερό ότι οι δυνατότητες της ΕΦ είχαν φθάσει σε όρια εξάντλησης.
Στις 22 Ιουλίου οι Τούρκοι κατάφεραν να αποβιβάσουν ένα τακτικό συγκρότημα με τεθωρακισμένα στο προγεφύρωμα του Πεντεμιλίου και περί τις 11.00 να εξαπολύσουν επίθεση προς την Κυρήνεια.
Οι ασθενείς δυνάμεις της ΕΦ δεν μπόρεσαν να προβάλουν άμυνα και διαλύθηκαν, με αποτέλεσμα οι τουρκικές δυνάμεις, προχωρώντας αργά, να συνεχίσουν μέχρι τη διάβαση Αγύρτας, επιτυγχάνοντας έτσι επαφή με τις δυνάμεις του θυλάκου Λευκωσίας – Αγύρτας.
Η μάχη είχε κριθεί.
Η ημέρα επιφύλαξε εικόνα αβεβαιότητας για την 31 ΜΚ.
Δίχως εικόνα για τη γενικότερη πορεία των επιχειρήσεων, η Μοίρα διατάχθηκε και απέσπασε τον 11 ΛΚ στην περιοχή Λαπήθου – Καραβά, δυτικά του προγεφυρώματος Πεντεμιλίου.
Η υπόλοιπη Μοίρα διατάχθηκε να εξασφαλίσει την ορεινή διάβαση του Αγίου Παύλου.
Από εκεί, ζητήθηκε και ο 12 ΛΚ κατευθύνθηκε προς το χωριό Πιλέρι, με αποστολή τον απεγκλωβισμό τμήματος πεζικού.
Στις θέσεις που κατέλαβε η Μοίρα δεν άργησε να γίνει στόχος πυρών των τουρκικών αντιτορπιλικών και κατόπιν αεροσκαφών, τα οποία επί ώρες ανέσκαβαν την περιοχή, δίχως όμως να προκαλέσουν απώλειες.
Αντιθέτως, ένα αεροσκάφος εθεάθη να βγάζει μαύρο καπνό, κτυπημένο προφανώς από τα όπλα των καταδρομέων οι οποίοι είχαν ανοίξει πυρ.
Στις 16.00 τέθηκε σε εφαρμογή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Ωστόσο, η 31 ΜΚ έλαβε διαταγή να επέμβει στην περιοχή της Αετοφωλιάς.
Οι Τούρκοι είχαν ανατρέψει τα φίλια τμήματα πεζικού από τα δίδυμα υψώματα Αετοφωλιά (νότια) και 126 (βόρεια), τα οποία έπρεπε να ανακαταλάβουν οι καταδρομείς.
Ο Λοχαγός Σταμάτης συγκέντρωσε τους 12 και 13 ΛΚ, περί τους 100 άνδρες συνολικά, κι εξέδωσε τη διαταγή.
Ο 12 ΛΚ θα ενεργούσε στο δεξιό προς την Αετοφωλιά και ο 13 ΛΚ στο αριστερό, προς το 126. Κατά την κίνησή του το τμήμα δέχθηκε αεροπορικές προσβολές, με αποτέλεσμα να προκληθεί καθυστέρηση, σύγχυση και απώλεια της μεταξύ τους επαφής.
Ωστόσο, οι καταδρομείς και σε αυτή την περίπτωση ανταπέδωσαν, με αποτέλεσμα ένα από αυτά να απομακρυνθεί καπνίζοντας. Στο μεταξύ, δίχως συντονισμό αλλά υπό την διοίκηση άξιων ηγητόρων, οι καταδρομείς κατάφεραν τελικά να καταλάβουν τα δύο υψώματα.
Πρώτος ο 13 ΛΚ κινήθηκε προς το 126 και το κατέλαβε, με μόνες απώλειες ορισμένους τραυματίες, μεταξύ των οποίων και ο Υπολοχαγός Γλεντζές. Στην Αετοφωλιά. Ο Λοχαγός Σταμάτης ανέβηκε οδηγώντας τους άνδρες του, μέχρι που συνάντησαν στο φυλάκιο το φίλιο τμήμα, που με δυσκολία κρατιόταν. Στη θέα του πράσινου μπερέ, ο εχθρός εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια.
Άνδρες της 31 ΜΚ τον Αύγουστο του 1974. Έχουν εφοδιαστεί πλέον με τυφέκια FN FAL
ενώ κάποιοι φέρουν ακόμη τσέχικα τυφέκια Vz.58 και υποπολυβόλα Μ3.
Την επομένη, η 31 ΜΚ αποδεσμεύτηκε από τον Πενταδάκτυλο και επέστρεψε στο στρατόπεδο Αθαλάσσας.
Εκεί ανασυγκροτήθηκε, ενσωμάτωσε την Αποστολή Συμπληρώσεως και αναπαύθηκε.
Μόνο ο 11 ΛΚ παρέμεινε στην περιοχή Λαπήθου – Καραβά, από όπου επέστρεψε στις 29 Ιουλίου, έχοντας έναν νεκρό και ορισμένους τραυματίες, μεταξύ των οποίων και ο Υπολοχαγός Γαληνός. Στο διάστημα αυτό, η Μοίρα εφοδιάστηκε μερικώς με τυφέκια FN FAL και πολυβόλα FN MAG των 7,62 mm, συμπληρώνοντας τον τσεχικό οπλισμό που είχε από τη 15η Ιουλίου.
Στις 31 Ιουλίου η Μοίρα διατάχθηκε να εγκατασταθεί αμυντικά στη διάβαση Πανάγρων, αντικαθιστώντας το 281 ΤΠ. Την επομένη η Μοίρα διατάχθηκε κι απέστειλε τον 12 ΛΚ, με διοικητή τον έφεδρο (επίστρατο) Ανθυπολοχαγό Λουκά Βαρναβίδη, στο ύψωμα 1023, στο δεξί πλευρό της.
Από το πρωί στις 2 Αυγούστου, ο λόχος αντιμετώπισε επίθεση πολυάριθμου εχθρικού πεζικού την οποία απέκρουσε, για να ακολουθήσει και δεύτερη επίθεση.
Παρά τις απώλειες που προκαλούσαν στον εχθρό οι αμυνόμενοι, η αδιαφορία των Τούρκων για τις απώλειες είχε αποτέλεσμα την προσέγγισή τους στις γραμμές των καταδρομέων.
Δίχως την παραμικρή υποστήριξη από πυροβολικό ή όλμους, ο 12 ΛΚ αναδιατάχθηκε μέχρι που, μετά την εμφάνιση εχθρικών τεθωρακισμένων, διατάχθηκε να συμπτυχθεί και στο τέλος να επιστρέψει στα Πάναγρα. Οι απώλειες του λόχου ήταν 3 νεκροί και 3 τραυματίες.
Η 31 ΜΚ παρέμεινε στα Πάναγρα μέχρι τη νύχτα 10/11 Αυγούστου, οπότε την αντικατέστησε η 33 ΜΚ. Επέστρεψε και πάλι στο στρατόπεδό της παραμένοντας ως εφεδρεία του ΓΕΕΦ.
Την επομένη η Μοίρα διατάχθηκε να μεταβεί στον χώρο διασποράς της κι εν συνεχεία ανέλαβε αμυντική αποστολή νοτιοανατολικά της Λευκωσίας. Τις πρωινές ώρες της 14ης Αυγούστου οι τουρκικές δυνάμεις επανέλαβαν την προέλασή τους, αρχικά προς Ανατολάς, προς την Αμμόχωστο.
Οι ασθενείς δυνάμεις της ΕΦ διαλύθηκαν και άρχισαν να συμπτύσσονται προς νότο.
Δεδομένης της ανυπαρξίας αξιόμαχων δυνάμεων, η Μοίρα υποχρεώθηκε να απλωθεί γραμμικά ώστε να καλύψει το μεγαλύτερο δυνατό μέτωπο.
Στον τομέα της όμως επικράτησε ησυχία, καθώς ο εχθρός δεν κινήθηκε προς νότο.
Μετά την κατάληψη της Αμμοχώστου, οι τουρκικές δυνάμεις κινήθηκαν και στο δυτικό μέτωπο, για να σταματήσουν οριστικά την προέλαση, το απόγευμα της 16ης Αυγούστου. Σιγά σιγά το ΓΕΕΦ αντιλήφθηκε ότι σε πολλά σημεία η προώθηση των τουρκικών δυνάμεων είχε σταματήσει προ χωριών ή υψωμάτων τα οποία είχαν εκκενωθεί από δυνάμεις της ΕΦ.
Για τον λόγο αυτό διατάχθηκαν διάφορα τμήματα να αναπτυχθούν σε τέτοιους χώρους, ώστε να περιοριστεί όσο το δυνατόν περισσότερο η «νεκρή ζώνη» μεταξύ των δύο αντιπάλων. Στην περιοχή του χωριού Πυρόι, η 31 ΜΚ διατάχθηκε να αποστείλει διμοιρία για να εγκατασταθεί σε αυτό.
Μετά από ορισμένα προβλήματα συνεννόησης και διαδοχικές αλλαγές διαταγών, τελικώς η διμοιρία, με επικεφαλής τον έφεδρο (επίστρατο) Ανθυπολοχαγό Καλλίνικο Αλαμπρίτη, εισήλθε στο χωριό και εγκαταστάθηκε αμυντικά.
Ένας ουλαμός αρμάτων Τ-34/85 δεν στάθηκε δυνατό να αφιχθεί μέχρι το χωριό, εξαιτίας βλαβών που έθεσαν εκτός μάχης όλα τα άρματα. Μόνο ένα από αυτά ήταν σε θέση να εκτελέσει πυρά προς την κατεύθυνση του εχθρού, έχοντας ακινητοποιηθεί κοντά στο χωριό.
Με το ξημέρωμα, παρά την εκεχειρία που ίσχυε, σφοδρό μπαράζ όλμων άρχισε να πέφτει στο χωριό.
Περί τις 11.00 από το ύψωμα Καυκάλα φάνηκε πολυάριθμο τουρκικό πεζικό να κατευθύνεται προς το Πυρόι.
Οι οχυρωμένοι καταδρομείς εξαπέλυσαν σφοδρό πυρ και απέκρουσαν την επίθεση, προκαλώντας σοβαρές απώλειες στους Τούρκους.
Ακολούθησε νέο μπαράζ όλμων και πυρών ΠΑΟ και πολυβόλων, με αποτέλεσμα το χωριό να αρχίσει να μετατρέπεται σε ερείπια.
Η δεύτερη τουρκική επίθεση δεν είχε καλύτερη τύχη.
Ωστόσο οι καταδρομείς, παρόλο που δεν είχαν υποστεί την παραμικρή απώλεια, άρχισαν να αντιμετωπίζουν έλλειψη πυρομαχικών.
Με πρωτοβουλία ενός δοκίμου, έφθασαν πυρομαχικά και η άμυνα έδειχνε ότι μπορούσε να διαρκέσει.
Στο μεταξύ, αμέσως μετά την απόκρουση της πρώτης επίθεσης και τη σχετική αναφορά που δόθηκε προς τα προϊστάμενα κλιμάκια, οι καταδρομείς είχαν διαταχθεί να συμπτυχθούν. Ήταν μια μάλλον αψυχολόγητη διαταγή.
Εφόσον ο εχθρός έσπαγε τα μούτρα του και οι καταδρομείς δεν είχαν καμμία απώλεια, ποιος ο λόγος για εγκατάλειψη της θέσης; Η επιμονή της διαταγής ηχούσε τόσο ενοχλητική για τους καταδρομείς, που την αγνόησαν αμέσως.
Εκεί στο Πυρόι, οι άνδρες της 31 ΜΚ αναβίωσαν για άλλη μία φορά τις λαμπρές πολεμικές παραδόσεις του γένους. Ήταν τότε που καθιερώθηκε το εύγλωττο σύνθημα, τρανή απόδειξη του ηθικού των μαχητών: «Όταν ο ασύρματος λέει υποχώρηση, τότε είναι χαλασμένος»!
Μετά από νέα προπαρασκευή πυρών, εκδηλώθηκε τρίτη τουρκική επίθεση.
Μέσα από τα χαλάσματα, οι καταδρομείς εξακολουθούσαν να τιμωρούν τον εισβολέα.
Ωστόσο, τη φορά αυτή ο εχθρός αποφάσισε να στείλει και άρματα μάχης, εκτελώντας υπερκερωτικό ελιγμό που θα εξασφάλιζε διείσδυση μέχρι το μεγάλης σημασίας για τους Τούρκους απομονωμένο τουρκοκυπριακό χωριό της Λουρουτζίνας, αποκόπτοντας και την οδική αρτηρία Λευκωσίας – Λάρνακας.
Η ώρα ήταν πλέον 18.00 όταν επαναλήφθηκε η διαταγή σύμπτυξης, αυτή τη φορά απολύτως δικαιολογημένη. Έχοντας προσθέσει άλλη μια ηρωική σελίδα στην ιστορία των ελληνικών όπλων, οι μαχητές της 31 ΜΚ συμπτύχθηκαν οργανωμένα κι ενώθηκαν με τους συντρόφους τους, δίχως να έχουν υποστεί απώλειες.
Ο συνολικός απολογισμός των απωλειών της 31 ΜΚ κατά το διάστημα 15 Ιουλίου – 17 Αυγούστου ήταν βαρύς. Νεκροί 2 αξιωματικοί και 12 καταδρομείς, τραυματίες 7 αξιωματικοί και 43 καταδρομείς. Θλιβερή είναι η διαπίστωση ότι πολύ περισσότερες ήταν οι απώλειες κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος (9 νεκροί, 30 τραυματίες) σε σχέση με τις απώλειες από τον εχθρό (5 νεκροί, 20 τραυματίες).
Μετά τις μάχες, η διοίκηση της 31 ΜΚ πρότεινε σειρά απονομής ηθικών αμοιβών σε στελέχη και κληρωτούς.
Ο Ταγματάρχης Ανδρέας Παναγιωτόπουλος, που είχε αναλάβει υποδιοικητής λίγο πριν τον «Αττίλα 2», προτάθηκε για απονομή του Μεταλλίου Εξαίρετων Πράξεων, ο Λοχαγός Σταμάτης προτάθηκε για την απονομή του Αργυρού Αριστείου Ανδρείας, του Πολεμικού Σταυρού Γ’ τάξης και του Μεταλλίου Εξαίρετων Πράξεων, οι Υπολοχαγοί Γλεντζές και Γαληνός προτάθηκαν για την απονομή του Αργυρού Αριστείου Ανδρείας και του Μεταλλίου Εξαίρετων Πράξεων, ενώ ο Υπολοχαγός Καραχάλιος προτάθηκε για τον Πολεμικό Σταυρό Γ’ τάξης.
Από τα υπόλοιπα μόνιμα στελέχη, οι Ανθυπασπιστές Παναγιώτης Δίπλας και Αναστάσιος Βαρυτιμίδης προτάθηκαν για το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων. Από πλευράς εφέδρων αξιωματικών, για το Αριστείο Ανδρείας και τον Πολεμικό Σταυρό προτάθηκαν 5, για το Αριστείο Ανδρείας και το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων ένας, για το Αριστείο Ανδρείας 17, για τον Πολεμικό Σταυρό ένας και για το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων ένας. Αντίστοιχες ηθικές αμοιβές προτάθηκαν για τους κληρωτούς οπλίτες.
Η πατρίδα, τους αγνόησε όλους…
Η μάχη στο ύψωμα 126 βήμα-βήμα
Στις τέσσερις τ’ απόγευμα λάβαμε τη διαταγή κατάπαυσης του πυρός.
Ήταν Δευτέρα 22 Ιουλίου 1974.
Ο 12ος και 13ος όχοι Κρούσεως βρισκόντουσαν βορείως της διάβασης Αγίου Παύλου, αντιμέτωποι με τ’ άρματα που ήδη εμφανίστηκαν στο θέατρο επιχειρήσεων.
Ο Υπολοχαγός Αθανάσιος Γαληνός, Διοικητής του 11ου όχου Κρούσεως, οδήγησε το τμήμα του στον Καραβά, σε αγώνα ενάντια στους εισβολείς που προχωρούσαν ακάθεκτοι, με αντικειμενικό σκοπό να ενώσουν το προγεφύρωμα με το θύλακα Αγύρτας.
Μέσα στις λεμονιές του Καραβά, σε αγώνα εκ του συστάδην, ο 11ος Λόχος Κρούσεως κατάφερε να αναχαιτίσει τα επιτιθέμενα, στη συγκεκριμένη περιοχή, τμήματα. Εκεί τραυματίστηκαν ελαφρά, ο Διοικητής του Λόχου, ο επιλοχίας του Λόχου αείμνηστος Αλεξάνδρου Αλέξανδρος (Σιρόκος) και ο οπλουργός Ανδρέας Πίττας. Σοβαρότερα τραυματίστηκε ο Ανθυπολοχαγός Εύζωνας Χρίστος.
Τη χρονική εκείνη στιγμή λήφθηκε σήμα κινδύνου από Τάγμα πεζικού που είχε φυλάκια στο ύψωμα 126, πλησίον της Αετοφωλιάς, ανατολικά του Προφήτη Ηλία και σε υψόμετρο 900 περίπου μέτρων. Τα τμήματα είχαν υποστεί επίθεση, παρά τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός, από μονάδα Τούρκων αλεξιπτωτιστών.
Ο Διοικητής του 13ου Λόχου Κρούσεως, Υπολοχαγός Ηλίας Γλεντζές, μου ανέθεσε την ευθύνη εξεύρεσης εθελοντών για υποστήριξη κι ενίσχυση των φίλιων τμημάτων που υπερασπίζονταν το ύψωμα.
Έτσι, ταχύτατα δημιουργήθηκε μια δεκαμελής ομάδα, αποτελούμενη από τρεις Ανθυπολοχαγούς, δυο Λοχίες, δυο Δεκανείς και δυο οπλίτες. Ηγήτωρ ο αρχαιοπρεπής Έλλην Υπολοχαγός, από τη Σπάρτη, τη γενέτειρα του έξοχου στρατηγού Λυσάνδρου, που με τη γενναιότητα και έντιμη πενία του είχε γοητεύσει το νεαρό Κύρο.
Η ομάδα αναχώρησε, με οδηγό οπλίτη που υπηρετούσε στο συγκεκριμένο Τάγμα. Το τοπίο, πέρα από τις στάχτες, τα καμένα δένδρα και τα διάσπαρτα βλήματα, ήταν μεγαλόπρεπο κι εντυπωσιακό. Απόκρημνες κορφές, βαθιά φαράγγια, διάσελα και στενές κοιλάδες. Καθοδόν δεχθήκαμε επίθεση.
Την αποκρούσαμε και κινηθήκαμε ταχέως προς τον αντικειμενικό σκοπό.
Εκείνη τη στιγμή, ο οδηγός μας, αιφνιδίως, άρχισε να τρέχει άτακτα προς τα πίσω.
Παραμείναμε χωρίς οδηγό.
Πειραματικά προσπαθούσαμε να εντοπίσουμε το συγκεκριμένο ύψωμα εκθέτοντας εαυτούς σε σοβαρότατο κίνδυνο.
Πριν το τελευταίο φως, επιτυχώς και δίχως απώλειες πλησιάσαμε τις υπώρειες του υψώματος, το οποίο θεωρήσαμε πως έπρεπε να είναι ο στόχος μας. Ήταν αργά. Είχε ήδη καταληφθεί από Τούρκους αλεξιπτωτιστές.
Προσεγγίσαμε τον ΑΝΣΚ και αναγνωρίσαμε τα σημεία προς άμεση κρούση.
Η επιθετική διάταξή μας είχε τρεις άξονες κίνησης.
Η επαφή με τα εχθρικά τμήματα ήταν άμεση.Έφεραν στολή και κράνος παραλλαγής.
Εμφανώς διακρίνονταν από την ομάδα μας που έφερε τη θερινή στολή ήτοι, χιτώνιο άνευ χειρίδων και βραχεία περισκελίδα.
Ο καταιγισμός των πυρών μας, αιφνιδίασε και προκάλεσε σύγχυση στον εχθρό. Βρισκόντουσαν διασκορπισμένοι παντού. Πίσω από πρόχειρα ορύγματα και βράχους, καλυμμένοι σε υφιστάμενες από πριν τον πόλεμο θέσεις μάχης, ακόμα και πάνω σε δέντρα.
Τους κτυπήσαμε ανελέητα. Κινούμασταν τροχάδην προς το μέρος τους. Ίσως όπως και οι Αθηναίοι με το Μιλτιάδη προς τους Πέρσες στο Μαραθώνα το 490 π. Χ. Πανικοβλήθηκαν. Τρέχοντας προς τα πίσω να διαφύγουν έπεφταν σωρηδόν από τα πυρά μας.
Όσοι κατάφεραν να διασωθούν υποχώρησαν στο κέντρο άμυνας του υψώματος.
Μια μικρή ομάδα που επέζησε αποσύρθηκε σε μια σπηλιά.
Περικυκλώσαμε το χώρο.
Κλήθηκαν να παραδοθούν.
Ένας τραυατίας αλεξιπτωτιστής που διέλ μας, κατάφερε με μια χειροβομβίδα να τραυματίσει το Λοχαγό, το Λοχία Κογιώνη Αναστάσιο, το Δεκανέα Σιαλή Μάμα και τον οπλίτη Αντρέα Θεοδώρου (Σαράντη).
Ακαριαία όλα τα όπλα έβαλαν εναντίον του.
Ακολούθησε ολοσχερής καταστροφή του στόχου με βλήματα ΠΑΟ 57 χιλιοστών.
Με το πέρας της επιχείρησης και εφόσον η μάχη είχε κριθεί, υποχρεωτικά οι τραυματίες μεταφέρθηκαν σε ένα πρόχειρο νοσοκομείο εκστρατείας της περιοχής. Συνοδός ο καταδρομέας Χρίστου Παναγής από το Πυρόϊ.Άνδρες της 31 ΜΚ, που επρόκειτο να απολυθούν
στις 20 Ιουλίου 1974. Αντ’ αυτού, ρίχτηκαν στην μάχη
Την επόμενη μέρα, το πρωί, έφυγαν κρυφίως από το νοσοκομείο και με τους επιδέσμους επανήλθαν στο τμήμα.
Νιώθαμε ευτυχείς και υπερήφανοι γιατί διατηρούσαμε το αήττητο στα πεδία των μαχών.
Γελούσαμε με τους Τούρκους αλεξιπτωτιστές και την αντίδρασή τους όταν μας αντιμετώπιζαν.
Είχε νυχτώσει. Καθίσαμε για λίγο να ξεκουραστούμε.
Το ύψωμα 126 ήταν δικό μας.
Σε λίγο ξεκινήσαμε για τη βάση μας.
Μας ανέμεναν άλλα.
Το μικρό ραδιόφωνο που μεταφέραμε μαζί μας, μετέδιδε την πληροφορία πως η εκεχειρία τηρείται πιστά σε όλα τα μέτωπα…
Άγημα αποδόσεως τιμών της 31 ΜΚ, το 1973
Οι Μοίρες Καταδρομών παρέμεναν οπλισμένες με απαρχαιωμένο
οπλισμό της εποχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Οι Καταδρομείς φέρουν βρετανικά τυφέκια Lee Enfield No4
Η μάχη του Πυρόι βήμα-βήμα
Βρισκόμασταν στα υψώματα Αγίου Σωζόμενου. Από εκεί κινηθήκαμε στον ανατολικό τομέα Λευκωσίας. Ο 13ος Λόχος Κρούσεως της 31 Μοίρας Καταδρομών, στάθμευσε στο χώρο πέριξ του εργοστασίου ΒΑΚΟΥΛΑΚ, ανατολικά της Αγλαντζιάς και επί του παλαιού δρόμου Λευκωσίας – Λάρνακας.
Στις 16 Αυγούστου λήφθηκε η διαταγή για μετακίνηση.
Μια διμοιρία τεθήκαμε υπό διοίκηση μονάδας Τεθωρακισμένων.
Κινηθήκαμε προς το Πυρόι.
Με δύο BTR και ένα Τ34.
Εισήλθαμε στο χωριό.
Οι Τούρκοι από το απέναντι ύψωμα άρχισαν να μας κτυπούν με πυρά όλμων.
Λάβαμε διαταγή για οπισθοχώρηση στην Ποταμιά.
Στην επιστροφή μας διέταξαν και πάλι να κινηθούμε προς το Πυρόι, με εντολή, αν οι Τούρκοι δεν εισήλθαν στο χωριό να εγκατασταθούμε εμείς.
Το χωριό ήταν εγκαταλειμμένο.
Η διμοιρία κινήθηκε από καλυμμένο δρομολόγιο.
Λάβαμε θέσεις μάχης μέσα στα πρώτα τέσσερα σπίτια με μέτωπο το ύψωμα.
Τοποθετήσαμε δυο πολυβόλα τσέχικα στα άκρα και δύο πολυβόλα FN MAG στο κέντρο. Αντιαρματικά δεν διαθέταμε.
Δεξιά μας βρισκόταν το υδραγωγείο.
Μπροστά μια αναπεπταμένη πεδιάδα και το ύψωμα.
Δυτικότερα ο Άρωνας. Ανατολικότερα και βόρεια η Αθιένου.
Ένας άνδρας των Ηνωμένων Εθνών μας πλησιάζει.
“Τι κάνετε εδώ;
Απέναντι έχει πολλούς Τούρκους.
” Καθώς συνομιλούμε πέφτει το πρώτο βλήμα.
Αυτός μας χαιρετά και φεύγει.
Μπήκαμε στα σπίτια, ήπιαμε τον καφέ μας, ρίξαμε νερό πάνω μας να δροσιστούμε και περιμέναμε.
Οι όλμοι έπεφταν στο γάμο του καραγκιόζη.
Μόλις σταμάτησαν οι όλμοι άρχισε το μπουλούκι να κατεβαίνει από το ύψωμα.
Τους παρακολουθούσα με διόπτρες που βρήκα στο χωριό.
Όλοι είχαν ξεκάθαρη εντολή να μην βάλλουν παρά μόνο μετά από δικό μου σύνθημα.
Πυρομαχικά είχαμε αρκετά.
Πλησίασαν στα 200 μέτρα.
Ερχόντουσαν σχεδόν παρελαύνοντας.
Αρχίσαμε με τα πολυβόλα και τα καλασνίκωφ.
Έγινε χαμός.
Μεταβολή και άτακτη φυγή.
Συνεχίσαμε να τους κτυπούμε.
Όλα αυτά κράτησαν δέκα λεπτά.
Αρκετός χρόνος για να σκεπαστεί η πλαγιά με νεκρούς.
Αρχίζουν και πάλι από το ύψωμα με όλμους, ΠΑΟ και πολυβόλα.
Μετά από μισή ώρα σφυροκόπημα επιτίθενται και πάλι.
Γύρισα όλα τα σπίτια.
Ουδείς τραυματίας.
Ο αξιωματικός των Τεθωρακισμένων, του οποίου είμαστε υπό διοίκηση, ρωτάει από τον ασύρματο τι συμβαίνει.
- “Δεχόμαστε επίθεση” απαντώ.
- “Να υποχωρήσετε προς Ποταμιά” διατάζει.
- “Γιατί να υποχωρήσουμε; Αφού κρατάμε το χωριό.”
- “Ανθυπολοχαγέ να κάνεις αυτό που σου λέω γιατί θα σε στείλω στο στρατοδικείο.”
- “Να με στείλετε. Εμείς θα πολεμήσουμε μέχρι την τελευταία σφαίρα.”
Διέκοψα γιατί οι Τούρκοι εντωμεταξύ κατέβαιναν και πάλι. Ένα τσούρμο σε επίθεση. Άρχισαν τα πολυβόλα μας. Δίπλα ο καταδρομέας με το FN σε ρύθμιση βολή κατά βολή. Κάθε Τούρκο που κτυπούσε αναφωνούσε: “Μπίγκο”. Το ασκέρι μεταβολή και πίσω στο ύψωμα.
Ο αξιωματικός των Τεθωρακισμένων ξανά από τον ασύρματο με απειλές για οπισθοχώρηση.
Ακολουθεί ο διοικητής μας:
- “Τι γίνεται ρε Γεωργιάδη;”
- “Κύριε Διοικητά είμαστε οχυρωμένοι. Πυρομαχικά έχουμε.
Ουδεμία απώλεια.
Πολεμούμε. Κρατάμε.”
- “Να μείνετε να πολεμήσετε.”
Ύστερα από λίγο ξεκινούν και πάλι τα βλήματα. ΠΑΟ, πολυβόλα, όλμοι.
Μεσημέρι.
Την ώρα της επίθεσης έρχεται ένα αυτοκίνητο από τη Μοίρα.
Ο Ανθυπολοχαγός Νεοπτολέμου με πρωτοβουλία δική του μας φέρνει πυρομαχικά και καρπούζια.
Επίθεση και πάλι. Επανάληψη.
Το πεζικό να κατεβαίνει.
Στα 200 μέτρα, στα 150, στα 100 μέτρα.
Ατσάλι και πάλι.
Μακελειό.
Μια μικρή ομάδα που γλίτωσε μπήκε σε μια μάντρα στα δεξιά μας.
Τους κυκλώσαμε και τους εξουδετερώσαμε.
Αριστερά μας, από την Τύμπου, κονιορτός αρμάτων.
Από τον ασύρματο λαμβάνουμε διαταγή οπισθοχώρησης. Κίνδυνος κύκλωσης.
Έμεινα πίσω με τον Χατζημιχαήλ και παγιδεύσαμε το χώρο.
Ξεκινήσαμε αμέριμνα προς τα δυτικά.
Εγκατασταθήκαμε λίγο πιο κάτω.
Μια διμοιρία τρελών αντιμετώπισε 17 άρματα, τεθωρακισμένα και ένα σύνταγμα.
Ανάπαυλα. Σκάψαμε με τις ξιφολόγχες να βρούμε στεγνό χώμα για να κοιμηθούμε το βράδυ.
Ήταν Αύγουστος και κάθε μεσημέρι έβρεχε.
Ούτε ένα δένδρο. Καυτός ήλιος το πρωί, βροχή το μεσημέρι.
Κάποτε μας έστελλαν και καμιά κονσέρβα “Καρίνα”.
Τα βράδια μετρούσαμε τα φώτα του χωριού.
Ήταν 107.
Μείναμε εκεί για αρκετό καιρό.
Ουδείς ερχόταν να μας αντικαταστήσει.
Καθόμασταν κι ονειρευόμασταν με το Μάκη.
Εγώ έλεγα:
‘‘Ρε παιδιά να είχαμε ένα ταψί γαλατομπούρεκα!’’
Ο Μάκης ήθελε ψητό κι ο Ευτύχιος ένα ευρωπαϊκό αποχωρητήριο.
Κάποιο βράδυ ακούμε πίσω μας θόρυβο στα καλάμια. Συναγερμός.
Μας κύκλωσαν οι Τούρκοι;
Αναμένοντας με το χέρι στη σκανδάλη βλέπουμε έναν δικό μας που στείλαμε στο Γέρι για υλικά, έτοιμο να λιποθυμήσει από το γέλιο.
“Δεν θα πιστέψετε” μας λέει, “αλλά ήλθαν να μας αντικαταστήσουν.
Μου έδωσαν ένα λόχο πεζικαρέους από το Γέρι και τους φέρνω εδώ και 500 μέτρα έρποντας.
Τους είπα αν σηκώσετε κεφάλι οι Τούρκοι ξεκινούν να πυροβολούν.”
Την άλλη μέρα φεύγαμε για τον Κακομάλλη.
Πηγές: Σάββας Δ. Βλάσσης, περιοδικό ΚΑΤΑΔΡΟΜΗ
Παγκύπριος Σύνδεσμος Εφέδρων Καταδρομέων
Παγκύπριος Σύνδεσμος Εφέδρων Καταδρομέων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου