ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΤΟΥ ΑΝΤΓΟΥ ε.α. ΔΡΙΒΑ ΧΡΗΣΤΟΥ

Τα παρακάτω αποτελούν έγγραφη απόδοση από τον ίδιο, των όσων είπε σε ραδιοφωνική του συνέντευξη στο Ράδιο “Αλήθεια” ο Αντιστράτηγος ε.α. Χρήστος Δρίβα. Υπ’ όψιν, ότι ο Στρατηγός Δρίβας, συμμετείχε τέσσερις φορές στην καριέρα του, σε ασκήσεις μεγάλης κλίμακας του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και τη Μαύρη θάλασσα ως Τμηματάρχης ασκήσεων ΝΑΤΟ του ΓΕΕΘΑ και ότι οι υπογραμμίσεις στο κείμενο είναι δικές μας. «Το τελευταίο διάστημα η ανθρωπότητα παρακολουθεί με έντονο προβληματισμό τις δραματικές εξελιξεις στις Ρωσο-ουκρανικές σχέσεις. Με το θερμόμετρο να έχει πιάσει κόκκινο ο Γάλλος προεδρος Μακρόν επισκέφθηκε διαδοχικά τις τελευταίες δύο μέρες Μόσχα και Κίεβο σε μία ύστατη προσπάθεια για ανεύρεση πολιτικής λύσης πρίν το λόγο πάρουν τα όπλα. Ανάλογες διπλωματικές προσπάθειες ανέλαβε και ο καγκελάριος Όλαφ Σόλτς στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Με δεδομένο ότι το πρόβλημα δεν προέκυψε “out of the blue” είναι σκόπιμη μια σύντομη ιστορική αναδρομή:

Η Ουκρανία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα της ανατολικής ευρώπης μετά τη Ρωσία, με τετραπλάσιο πληθυσμό και πενταπλάσια έκταση από εκείνη της ελλάδας. Στην αρχαιότητα αποτέλεσε τόπο όπου αναπτύχθηκαν ελληνικές αποικίες με πιό γνωστή την Οδησσό, του Βασιλείου της Σκυθίας (700 π.Χ -200 π.Χ). Το 19ο αιώνα η χώρα διαμελίστηκε ανάμεσα στην Αυστροουγγαρία και τη Ρωσία των Τσάρων ενώ το 1922 η Ουκρανία υπήρξε μία από τις πρώτες, ιδρυτικές δημοκρατίες της ΕΣΣΔ. Το 1991, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης απέκτησε την ανεξαρτησία της. Τους δύο λαούς, Ρώσους και Ουκρανούς χαρακτηρίζει η εθνοφυλετική συγγένεια ενώ τους συνδέει κοινή πολιτιστική κληρονομιά και σημαντική ιστορική σχέση. Στο Κίεβο γεννήθηκε η Ρωσία, ενώ Ουκρανία στα ρωσικά σημαίνει άκρο, δηλαδή όριο (κατ΄ορισμένους άκρη της Ρωσίας).

Η χώρα διαρρέεται κάθετα από Β προς Ν από δύο μεγάλους ποταμούς, το Δνείστερο στα δυτικά και το Δνείπερο στα ανατολικά. Δυτικά του Δνείπερου ο Ουκρανικός λαός είναι αμιγής και ξεκάθαρα φιλοδυτικός, φιλοευρωπαιστής. Είναι σκόπιμο άλλωστε να μην ξεχνάμε τη στάση που κράτησε η Ουκρανία στο Β΄ΠΠ όταν η Ρωσία έδινε τον ύστατο υπέρ πάντων αγώνα ενάντι στο ναζισμό. Ανατολικά του Δνείπερου σημαντικό ποσοστό των κατοίκων είναι ρωσικής καταγωγής, όπως εξάλλου και στην Κριμαία.

Τα σημερινά προβλήματα έχουν τις ρίζες τους στο 2014, όταν ο Πρόεδρος της χώρας Γιανούκοβιτς εντελώς αυθαίρετα διέκοψε τις, σε εξέλιξη τότε, διαδικασίες ένωσης της Ουκρανίας με την Ευρωπαική Ένωση σε μια απερίσκεπτη – όπως αποδείχθηκε – προσπάθεια να συγκρατήσει το λαό του μακριά απ΄τη δύση, με απώτερο σκοπό να την επαναφέρει, όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν, στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Ο λαός αντέδρασε δυναμικά, ξεσηκώθηκε και είχαμε ταραχές μεγάλης κλίμακας με τον Πρόεδρο Γιανούκοβιτς να ανατρέπεται και να διαφεύγει άρον – άρον στη Ρωσία. Και επειδή «ενός κακού μύρια έπονται»  αμέσως μετά την ανατροπή του Γιαννούκοβιτς και τις ταραχές στην Κριμαία η Ρωσία εισβάλλει με κεραυνοβόλο ενέργεια, με αεροναυτικές δυνάμεις, ειδικές δυνάμεις του στρατού και τεθωρακισμένα και καταλαμβάνει τη χερσονήσο με το πρόσχημα της προστασίας του εκεί ρωσόφωνου στοιχείου που αποτελεί το 60% του πληθυσμού.

Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι η στρατηγική σημασία της Κριμαίας είναι τεράστια λόγω της αεροναυτικής βάσης της Ρωσίας στη Σεβαστούπολη, που είναι η μεγαλύτερη στη Μαύρη θάλασσα και μια από τις μεγαλύτερες μετά από εκείνη του Καλίνινγκραντ στη Βαλτική. Η σημασία της χερσονήσου της Κριμαίας είναι επίσης τεράστια λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αφού περικλείει και – στην κυριολεξία – αποκλείει  την θάλασσα του Αζόφ, δεσπόζει της Μαύρης θάλασσας,  ενώ ταυτόχρονα είναι απέναντι στα στενά του Βοσπόρου τα οποία και «ελέγχει».

Ταυχρόνα, το 2014,  υπήρχαν σε εξέλιξη ταραχές στην ανατολική πλευρά της Ουκρανίας, στην περιοχή του Ντονμπάς, ταραχές οι οποίες δυστυχώς ουδέποτε έπαψαν ακόμη και μετά τις Συμφωνίες του Μίνσκ 1 και 2, τα 2014/5. Τότε, μετά από δραματική διαμεσολάβηση των Ολάντ και Μέρκελ, οι εκπρόσωποι των Ρωσόφωνων αυτονομιστών, της Ουκρανίας, της Ρωσίας, Γαλλίας, Γερμανίας και του ΟΑΣΕ συμφώνησαν σε δέσμη 12 μέτρων με στόχο τον τερματισμό της ένοπλης σύγκρουσης στο Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας.

Συναφώς θεωρείται άξιο προσοχής ότι, αμέσως μετά την εισβολή και κατοχή της Κριμαίας το 2014, τον ίδιο χρόνο, η Σουηδία θεσμοθετεί και υλοποιεί την υποχρεωτική στράτευση γυναικών, με τη Νορβηγία να ακολουθεί τον ακριβώς επόμενο χρόνο (2015) και τη Φινλανδία να έχει αρχίσει τις διαδικασίες για τη στράτευση των γυναικών μόλις τον περασμένο χρόνο (2021). Υπάρχουν δε σοβαρές ενδείξεις ότι η Σουηδία, έχοντας αναπτύξει υψηλού επιπέδου πολεμική βιομηχανία, προετοιμάζεται εδώ και καιρό «δια πάν ενδεχόμενο».

Η κατάσταση σήμερα, μετά τις προσπάθειες ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ εμφανίζεται ιδιαίτερα περίπλοκη έχοντας εξελιχθεί σε ένα επικίνδυνο μπρα ντε φέρ  ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία.

 Απ’ τη μία έχουμε το αναφαίρετο δικαίωμα μιας ελεύθερης και δημοκρατικής χώρας να επιλέξει ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία και από την άλλη τη δικαιολογημένη ανησυχία του Κρεμλίνου αφού, μετά από τρεις διαδοχικές επεκτάσεις του ΝΑΤΟ προς ανατολάς περισφίγγεται ο κλοιός γύρω από τη Ρωσία και επαπειλείται η υπόσταση της χώρας και του ίδιου του Πούτιν σε παγκόσμιο, γεωπολιτικό επίπεδο. Δεν θα ήταν λάθος να θεωρήσει κανείς ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα στο κατώφλι της Ρωσίας είναι το ίδιο και το αυτό (σε ορθή επανάληψη) με την κρίση της Κούβας τη δεκαετία του ’60 κατ’ αντίστροφη φορά, με στόχο τη γεωπολιτική ανάσχεση της Ρωσίας.

Η Ρωσία έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 120.000 στρατιώτες κοντά στα σύνορά της με την Ουκρανία, αλλά αν συνυπολογίσει κανείς τις άμεσες εφεδρείες των σε Α΄Γραμμή Τμημάτων και τα Τμήματα Υποστήριξης Διοικητικής Μέριμνας, ο πραγματικός αριθμός ξεπερνάει τις 200.000.