ΑΡΘΡΟ ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΠΑΛΩΜΕΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «Η Ελληνική Γλώσσα ως συντελεστής ήπιας ισχύος και μέσο επιρροής για την ενίσχυση της γεωπολιτικής θέσης της Ελλάδας»

 

 

Δρ. Κωνσταντίνος Π. Μπαλωμένος

Πολιτικός Επιστήμονας – Διεθνολόγος

 

Η ομόφωνη ανακήρυξη της 9ης Φεβρουαρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας από την 43η Γενική Διάσκεψη της UNESCO, η οποία ολοκληρώθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2025, στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν και έλαβε την υποστήριξη 90 κρατών–μελών, συνιστά εξέλιξη υψίστης εθνικής σημασίας για την Ελλάδα και τον διεθνή της ρόλο. 

Παρά τη σημασία της, το ζήτημα στο δημόσιο διάλογο προσεγγίστηκε κυρίως σε σχέση με τη συμβολή της ελληνικής γλώσσας στην επιστήμη, στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και τη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας του απόδημου ελληνισμού, χωρίς να αναδειχθούν οι βαθύτερες γεωπολιτικές και στρατηγικές του προεκτάσεις. 

Για του λόγου το αληθές, οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Νίκου Ανδρουλάκη, της Υπουργού Παιδείας κας Ζαχαράκη και οι ανακοινώσεις του ΥΠΕΞ και ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιώνουν τον ανωτέρω ισχυρισμό.

Συγκεκριμένα, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ιστορική αυτή απόφαση, προσφέρει στην Ελλάδα τη στρατηγική ευκαιρία να αξιοποιήσει την ελληνική γλώσσα ως συντελεστή ήπιας ισχύος και μέσο άσκησης διεθνούς επιρροής για την ενίσχυση της γεωπολιτικής της θέσης.

Υπό αυτή την οπτική, η ελληνική γλώσσα αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο της ήπιας ισχύος, η οποία, όπως επισημαίνει ο Joseph Nye (Βλέπε: Nye, J. S. Jr. Soft Power: The Means to Success in World Politics, New York: Public Affairs, 2004), συνίσταται στην ικανότητα ενός κράτους να «παίρνει αυτό που θέλει μέσω της ελκυστικότητάς του, παρά μέσω καταναγκασμού ή πληρωμών και υλικών ανταλλαγμάτων».

Η ήπια ισχύς πηγάζει από την ελκυστικότητα του πολιτισμού, των πολιτικών αξιών και της εξωτερικής πολιτικής μιας χώρας, ενώ προϋποθέτει ότι οι στόχοι και οι πολιτικές της κρίνονται νομιμοποιημένες από τους διεθνείς αποδέκτες.

Σε αυτό το θεωρητικό πλαίσιο, η ήπια ισχύς αποτελεί έναν έμμεσο τρόπο άσκησης επιρροής, επιτρέποντας σε ένα κράτος να διαμορφώνει τις προτιμήσεις των άλλων, ώστε να επιδιώκουν στόχους συμβατούς με τα δικά του συμφέροντα, χωρίς τη χρήση εξαναγκασμού.

Ως βασικές πηγές της ήπιας ισχύος, ο Joseph Nye, αναγνωρίζει την κουλτούρα, τον πολιτισμό, τις πολιτικές αξίες και την εξωτερική πολιτική ενός κράτους, στοιχεία τα οποία η Ελλάδα, μπορεί να ενισχύσει και να προβάλει διεθνώς μέσω της ελληνικής γλώσσας.

Συνεπώς, η στρατηγική χρήση της ήπιας ισχύος από ένα κράτος και η αξιοποίηση της γλώσσας του ως μέσο επικοινωνίας και δημόσιας διπλωματίας, δύναται να συμβάλει στην ενίσχυση της διεθνής του νομιμοποίησης, στη σφυρηλάτηση στενότερων σχέσεων με επιλεγμένα διεθνή ακροατήρια και στην προώθηση των εθνικών του  συμφερόντων.

Ενδεικτικό της δυναμικής που μπορεί να αποκτήσει μια γλώσσα ως συντελεστής ήπιας ισχύος και μέσο δημόσιας διπλωματίας αποτελεί το παράδειγμα της Τουρκίας, η οποία τα τελευταία χρόνια αξιοποιεί στρατηγικά  την τουρκική γλώσσα ως εργαλείο πολιτιστικής επιρροής και διπλωματικής διείσδυσης, ενισχύοντας τη διεθνή της παρουσία και νομιμοποίηση.

Συγκεκριμένα, η Τουρκία αξιοποιεί στρατηγικά την τουρκική γλώσσα ως εργαλείο ήπιας ισχύος μέσω του δημόσιου Ινστιτούτου Yunus Emre, το οποίο ιδρύθηκε το 2007 με σκοπό την προώθηση της τουρκικής γλώσσας, του πολιτισμού, της ιστορίας και της τέχνης σε διεθνή ακροατήρια.

Το ινστιτούτο οργανώνει μαθήματα γλώσσας, πολιτιστικές δραστηριότητες, εκπαιδευτικά προγράμματα, συνέδρια και εκθέσεις σε περισσότερες από 50 χώρες, προσφέροντας παράλληλα υποτροφίες και υποστήριξη σε Τουρκολόγους και ακαδημαϊκούς. Μέσω αυτών των δράσεων, η Τουρκία επιδιώκει να ενισχύσει τη διεθνή της παρουσία και νομιμοποίηση, να επηρεάσει θετικά την αντίληψη των ξένων για τη χώρα και να σφυρηλατήσει μακροχρόνιες σχέσεις με επιλεγμένα διεθνή ακροατήρια.

Η πολιτιστική διπλωματία και η εκμάθηση της γλώσσας χρησιμοποιούνται ως μέσο διαμόρφωσης κοινών αξιών, αντιλήψεων και ταυτοτήτων, επιτρέποντας στην Τουρκία να αναδείξει τη θέση της στον παγκόσμιο χώρο χωρίς την ανάγκη άμεσου καταναγκασμού ή οικονομικής πίεσης.

Σήμερα, περίπου 220 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως μιλούν τουρκικά, και η εκμάθησή τους γνωρίζει σημαντική άνοδο, αντανακλώντας τη συστηματική προσπάθεια της Τουρκίας να συνδέσει την γλωσσική επιρροή με στρατηγικούς, πολιτιστικούς και οικονομικούς στόχους.

Παρόμοια, χώρες όπως η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Κίνα αξιοποιούν τη γλώσσα τους ως βασικό εργαλείο ήπιας ισχύος, χρησιμοποιώντας την για να διαμορφώσουν ιστορικές αφηγήσεις, πολιτισμικά πρότυπα, τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς, ενισχύοντας παράλληλα τη γεωπολιτική τους θέση και την προώθηση των εθνικών τους συμφερόντων.

Συγκεκριμένα, η Βρετανία χρησιμοποιεί τη γλώσσα της ως εργαλείο ήπιας ισχύος και μέσω των Βρετανικών Συμβουλίων (British Council) προωθεί την αγγλική γλώσσα και τον βρετανικό πολιτισμό σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η Γαλλία επίσης, μέσω των Γαλλικών Ινστιτούτων (INSTITUT FRANCAIS) προωθεί τη γαλλική γλώσσα, την κουλτούρα και τις πολιτιστικές της αξίες διεθνώς, ενισχύοντας την επιρροή και τη διεθνή νομιμοποίησή της.

Αντίστοιχα, η Γερμανία αξιοποιεί τα Ινστιτούτα Γκαίτε (Goethe-Institut) για τη διδασκαλία της γερμανικής γλώσσας, την προώθηση της γερμανικής κουλτούρας και επιστήμης, και την ενίσχυση των σχέσεων με διεθνή ακροατήρια.

Ομοίως και η Κίνα αξιοποιεί τα Ινστιτούτα Κομφούκιος (Confucius Institute), για να προωθήσει την κινεζική γλώσσα, τον πολιτισμό και τις αξίες της Κίνας, ενισχύοντας την πολιτιστική επιρροή και το διεθνές της αποτύπωμα.

Συνοψίζοντας, σε όλες τις εν λόγω περιπτώσεις, η γλώσσα λειτουργεί ως κρίσιμο εργαλείο δημόσιας διπλωματίας, ενισχύοντας την ήπια ισχύ,  την διεθνή επιρροή και τη νομιμοποίηση των κρατών αυτών.

Μέσω αυτών των Ινστιτούτων και της ανάπτυξης δικτύων (με πανεπιστήμια, think tanks, πολιτιστικούς φορείς, διαμορφωτές κοινής γνώμης κ.ά.), οι χώρες αυτές προβάλλουν όχι μόνο τον πολιτισμό και τη γλώσσα τους, αλλά και σύγχρονες αξίες και μορφές συνεργασίας που εξυπηρετούν τα μακροπρόθεσμα γεωπολιτικά τους συμφέροντα.

Με αυτόν τον τρόπο, επηρεάζουν ουσιαστικά τη στάση στοχευμένων διεθνών ακροατηρίων, προβάλλοντας τον πολιτισμό, τις αξίες και τις στρατηγικές τους επιδιώξεις, ενώ ταυτόχρονα οικοδομούν σχέσεις εμπιστοσύνης και διαρκούς συνεργασίας που εξασφαλίζουν μακροπρόθεσμη υποστήριξη στις εθνικές τους πρωτοβουλίες.

Με βάση αυτή την προσέγγιση, η ελληνική γλώσσα, με τη διαχρονική της πολιτισμική ακτινοβολία και την ιστορική της συνέχεια, μπορεί να λειτουργήσει ως στρατηγικό εργαλείο ήπιας ισχύος, ενισχύοντας την εικόνα, το κύρος, την αξιοπιστία και τη διεθνή επιρροή της Ελλάδας.

Συγκεκριμένα, η διεθνής αναγνώριση της ελληνικής γλώσσας από την διακήρυξη της UNESCO προσφέρει στην Ελλάδα ένα νομιμοποιημένο διεθνές θεσμικό αφήγημα που αναγνωρίζει τη συμβολή της ελληνικής γλώσσας στη διαμόρφωση της παγκόσμιας νόησης.

Σύμφωνα με την εν λόγω διακήρυξη η ελληνική γλώσσα παρουσιάζεται ως θεμέλιο της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας διανόησης, εργαλείο επιστημονικής ορολογίας, βάση της δημοκρατίας και του ανθρωπισμού, καθώς και γλωσσικό φορέα ιστορίας 3.500 ετών.

Το γεγονός αυτό, αναδεικνύει την ελληνική γλώσσα σε πυλώνα εθνικής ισχύος και στο ισχυρότερο «Soft Power Brand» της χώρας, στοιχείο που πρέπει να αξιοποιηθεί στρατηγικά από τους διαμορφωτές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και την πολιτική ηγεσία, ώστε η Ελλάδα να κεφαλαιοποιήσει πλήρως το γλωσσικό της κεφάλαιο ως εργαλείο διεθνούς επιρροής.

Συνεπώς, κρίνεται αναγκαία η διαμόρφωση  μιας συνεκτικής και θεσμικά ολιστικής στρατηγικής δημόσιας διπλωματίας (πολιτισμός, εκπαίδευση, απόδημος ελληνισμός κ.λπ.), που θα μετατρέψει την ελληνική γλώσσα σε πολλαπλασιαστή ισχύος, επιτρέποντας στη χώρα να επηρεάσει κρίσιμα διεθνή ακροατήρια και να προωθήσει αποτελεσματικά τα εθνικά της συμφέροντα.

Υπό το πλαίσιο αυτό, η εμπειρία διεθνών Ινστιτούτων γλώσσας και πολιτισμού (Βρετανικό Συμβούλιο, Γαλλικό Ινστιτούτο κ.ά.) μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο για την Ελλάδα, παρέχοντας καθοδήγηση για τη δημιουργία ενός διεθνούς δικτύου ελληνικών ινστιτούτων και δράσεων που θα ενσωματώνουν τη διδασκαλία, τον πολιτισμό, την ελληνική διασπορά και την ψηφιακή προβολή της ελληνικής γλώσσας.

Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει φορείς που προωθούν τη γλώσσα και τον πολιτισμό, όπως το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ), πανεπιστημιακά κέντρα διδασκαλίας ελληνικών και υποστηρικτικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εξωτερικών, δεν υπάρχει σήμερα ένας οργανισμός με ολοκληρωμένο διεθνές δίκτυο που να προωθεί τη γλώσσα, τον πολιτισμό και τις στρατηγικές αξίες της χώρας. Απουσιάζει, επίσης, μια συνεκτική και ολιστική στρατηγική δημόσιας διπλωματίας που να συνδυάζει διδασκαλία, πολιτιστικές δράσεις, διασπορά και διεθνή δικτύωση. 

Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η θεσμική ενοποίηση και ο συντονισμός των υφιστάμενων πρωτοβουλιών, ώστε η Ελλάδα να μιλά με μία συνεκτική φωνή στο διεθνές περιβάλλον.

Για την κάλυψη του εν λόγω κενού, η δημιουργία ενός ελληνικού Ινστιτούτου Γλώσσας και Πολιτισμού διεθνούς εμβέλειας θα λειτουργήσει ως στρατηγικός μηχανισμός προβολής της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού, με τους εξής στόχους:

1.   Ίδρυση διεθνούς δικτύου παραρτημάτων: Δημιουργία Ινστιτούτων και πολιτιστικών κέντρων σε κρίσιμες γεωπολιτικά και πολιτιστικά χώρες, αξιοποιώντας τη διεθνή αναγνώριση της ελληνικής γλώσσας από την UNESCO. Ιδιαίτερη σημασία έχει η δημιουργία Ινστιτούτων στις 90 χώρες που υποστήριξαν την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας.

2.   Προώθηση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας: Προώθηση της διδασκαλίας των ελληνικών σε διεθνές επίπεδο, καλύπτοντας όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και παρέχοντας εξειδικευμένα προγράμματα για πανεπιστημιακούς, ερευνητές και επαγγελματίες. Διαμόρφωση μηχανισμού πιστοποίησης της ελληνομάθειας και υποστήριξη των διδασκόντων και των εκπαιδευτικών φορέων στο εξωτερικό, διασφαλίζοντας υψηλά πρότυπα διδασκαλίας και συνεργασία με ακαδημαϊκούς φορείς και σχολεία. Παράλληλα, παράγεται και διανέμεται εκπαιδευτικό υλικό, αναπτύσσονται ψηφιακές πλατφόρμες και διεξάγονται μαθήματα μέσω e‑Learning, ενώ δημιουργείται ψηφιακό περιεχόμενο για μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό.

3.   Συνεργασία με διεθνείς φορείς και ανάπτυξη δικτύων: Δικτύωση με πανεπιστήμια, think tanks, πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς οργανισμούς καθώς και άλλους διεθνείς φορείς και ανάπτυξη θεσμών όπως τα UNESCO Chairs, για την υποστήριξη της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας, την παραγωγή εκπαιδευτικού και πολιτιστικού υλικού, τις ανταλλαγές και τα προγράμματα κινητικότητας (residencies) για καλλιτέχνες, συγγραφείς, επιστήμονες και ερευνητές. Η δημιουργία συνεργασιών και η ένταξη σε διεθνή δίκτυα επιτρέπει την ανάπτυξη κοινών δράσεων, την προώθηση του ελληνικού πολιτισμού και ενισχύει τη διεθνή εικόνα και την ήπια ισχύ της Ελλάδας σε κρίσιμες γεωπολιτικά και πολιτιστικά χώρες.

Η επιτυχία ενός τέτοιου σχεδίου απαιτεί μετρήσιμους δείκτες απόδοσης (Key Performance Indicators – KPIs), ώστε η ήπια ισχύς να αποτιμάται ως πραγματικός πολλαπλασιαστής ισχύος  και να μετατρέπεται σε μετρήσιμο εργαλείο εξωτερικής πολιτικής. Ενδεικτικά, μπορούν να αξιολογηθούν ο αριθμός μαθητών που μαθαίνουν ελληνικά στο εξωτερικό, ο αριθμός συνεργασιών με πανεπιστήμια ή ξένους φορείς, η επισκεψιμότητα του ψηφιακού περιεχομένου, το δυνητικό κοινό των εκστρατειών (Media reach), οι συμμετοχές σε προγράμματα κινητικότητας (residencies), καθώς και η αύξηση των θετικών αφηγήσεων για την Ελλάδα στα διεθνή ΜΜΕ.

Παράλληλα, η Ελλάδα οφείλει να εκπονήσει και υλοποιήσει εθνικές πρωτοβουλίες δημόσιας διπλωματίας, οι οποίες θα ενισχύσουν τη διεθνή εικόνα της χώρας και θα συνδέουν την πολιτιστική διπλωματία με τη συνολική στρατηγική εξωτερικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, απαιτείται:

1.   Εκπόνηση και υλοποίηση ολιστικής στρατηγικής δημόσιας διπλωματίας: Στρατηγική που θα συνδυάζει τη γλώσσα, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση, τον απόδημο ελληνισμό και τα ψηφιακά μέσα, προκειμένου να επιτευχθεί συντονισμένη προβολή και παρουσίαση της Ελλάδας, με στόχο την ενίσχυση της διεθνούς εικόνας, της αξιοπιστίας και επιρροής της χώρας σε κρίσιμα διεθνή ακροατήρια.

2.   Εκπόνηση και υλοποίηση διεθνούς εκστρατείας Στρατηγικής Επικοινωνίας: Εκστρατεία που θα διασφαλίζει την αποστολή του σωστού μηνύματος, μέσω των πλέον κατάλληλων διαύλων επικοινωνίας, στο κατάλληλο ακροατήριο, τη σωστή χρονική στιγμή και με τη μέγιστη δυνατή επίδραση.

 

Συνοψίζοντας, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η γλώσσα δεν είναι απλώς ένα μέσο μετάδοσης πληροφοριών και γνώσης, αλλά εργαλείο που διαμορφώνει ταυτίσεις, κοινωνικές σχέσεις, συλλογικές αξίες και εθνικές ταυτότητες.

Είναι φορέας και μέσο έκφρασης ενός συγκεκριμένου πολιτισμού και άρρηκτα συνδεδεμένη με τον τρόπο που ερμηνεύουμε τον κόσμο, καθώς και με τον τρόπο που διαμορφώνονται οι αξίες, οι κοινωνικές σχέσεις και ο πολιτισμός ενός έθνους.

Όπως επισημαίνει ο Norman Fairclough (Norman Fairclough, Language and power, Longman, London, 1989.), η γλώσσα αποτελεί μέσο άσκησης εξουσίας, μέσω του οποίου κοινωνικές και πολιτικές αξίες γίνονται αντιληπτές και νομιμοποιούνται.

Ειδικότερα, η γλώσσα δεν περιορίζεται στη μεταφορά πληροφοριών, αλλά λειτουργεί ως εργαλείο κατασκευής νοήματος, δημιουργίας ταυτοτήτων και διαμόρφωσης αφηγήσεων, με άμεσες επιπτώσεις στη διαμόρφωση στρατηγικών πολιτικών, στην ήπια ισχύ και στη διεθνή εικόνα ενός κράτους.

Υπό αυτή την οπτική, η απόφαση της UNESCO για την ανακήρυξη της 9ης Φεβρουαρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας δεν αποτελεί ένα απλό τρόπαιο προς επίδειξη, αλλά εργαλείο υψίστης στρατηγικής σημασίας.

Η ελληνική γλώσσα πλέον αποτελεί συντελεστή της εθνικής ισχύος και δύναται να λειτουργήσει ως μέσο σύνδεσης ατόμων διαφορετικών εθνοτήτων και πολιτισμών με τον ελληνικό πολιτισμό, επιτρέποντας την ουσιαστική κατανόηση και βιωματική συμμετοχή τους στις πνευματικές, ηθικές και πολιτιστικές αξίες του, ενώ διασφαλίζει τη μετάδοση και διατήρηση των κοινωνικών σχέσεων που συγκροτούν τον ελληνικό πολιτισμό.

Η Ελλάδα έχει την ευλογία και το προνόμιο να διαθέτει μια γλώσσα με παγκόσμια αναγνωρισιμότητα και αποδοχή.

Σε ένα διεθνές περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού αφηγήσεων, η χώρα οφείλει να αξιοποιήσει στρατηγικά την ελληνική γλώσσα  ως πηγή νοήματος, αξιών και σύγχρονης δημιουργίας και πολιτισμού για να διαμορφώσει και προβάλλει το δικό της στρατηγικό αφήγημα, ενισχύοντας την εικόνα, την αξιοπιστία και την επιρροή της σε κρίσιμα διεθνή ακροατήρια.

Απαιτείται, η συνειδητοποίηση και ενεργοποίηση αυτού του πλούτου από την ελληνική πολιτεία και όλους τους εθνικούς φορείς, μέσα από ολοκληρωμένες πολιτικές δημόσιας διπλωματίας και στρατηγικής επικοινωνίας, ώστε η γλώσσα να μετατραπεί σε πραγματικό πολλαπλασιαστή ισχύος και μέσο προώθησης των εθνικών συμφερόντων.

Η ελληνική γλώσσα δεν είναι απλώς ένα πολιτιστικό αγαθό, αλλά πυλώνας εθνικής ισχύος, ικανός να ενισχύσει αποφασιστικά τη θέση της χώρας στο διεθνές σύστημα.

 

 

 

 

 

ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΗΜΕΡΑΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Με κάθε επισημότητα γιορτάστηκε στις 23/11/2025 στο Βόλο η Ημέρα Εθνικής Αντίστασης. Στο μνημείο Εθνικής Αντίστασης δίπλα στο κτήριο του ΕΟΤ παρευρέθηκαν οι πολιτειακές και στρατιωτικές αρχές του τόπου όπου πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων.

Από τον ΣΕΑΝ Μαγνησίας στις εκδηλώσεις παρέστη ο Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου κ. Βασίλης Νικολάου ο οποίος και κατέθεσε στεφάνι.

Ο Βόλος τίμησε την Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων

Ο Βόλος γιόρτασε σήμερα, Παρασκευή 21 Νοεμβρίου, την Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων, με την Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας να οργανώνει τον επίσημο εορτασμό. Από νωρίς το πρωί πραγματοποιήθηκε γενικός σημαιοστολισμός, ενώ όλα τα δημόσια κτήρια φωταγωγήθηκαν, αποδίδοντας τιμή στις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας.

Στις 12:00 το μεσημέρι τελέστηκε Επιμνημόσυνη Δέηση στο Μνημείο των Ηρώων, στην παραλία του Βόλου, παρουσία εκπροσώπων κομμάτων, συλλόγων και φορέων της πόλης. Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων προς τιμήν των πεσόντων, ενώ στη συνέχεια τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή. Η τελετή ολοκληρώθηκε με την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου, δημιουργώντας μια συγκινητική και επιβλητική ατμόσφαιρα.

Μετά την τελετή, η Αντιπεριφερειάρχης Μαγνησίας Άννα Μαρία Παπαδημητρίου δήλωσε:
«Σήμερα είναι μια διπλή γιορτή. Είναι και θρησκευτική και η ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίοι όλα τα χρόνια μας υπερασπίζονται. Νομίζω ότι αισθανόμαστε πολύ μεγάλη ασφάλεια με το στρατό τον οποίο έχουμε, αλλά θέλουμε νέα όπλα• θέλουμε έναν στρατό πάρα πολύ σύγχρονο, με νέες τεχνολογίες. Έτσι, ως το 2035, όπως έχει ήδη εξαγγελθεί, θα εκσυγχρονιστεί το στράτευμά μας ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει οποιονδήποτε κίνδυνο σε τόσο ρευστό πολιτικό σκηνικό. Νομίζω ότι και η Πολιτεία και όλοι μας πρέπει να στρέψουμε τα βλέμματά μας στο να βρεθεί η φόρμουλα και ο τρόπος να υπερασπίζεται την πατρίδα μας ο στρατός με κάθε μέσο, ώστε να νιώθουμε ασφάλεια. Παράλληλα, οι άνθρωποι που υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να διαθέτουν περισσότερους τρόπους για να υπερασπίζονται καλύτερα και τη δική τους ζωή. Όπως γνωρίζετε, στην Πολιτική Προστασία αλλά και γενικότερα, φροντίζουμε να έχουμε άριστη συνεργασία μαζί τους, γιατί είναι οι άνθρωποι που στις δύσκολες στιγμές θα βάλουν πλάτη και πραγματικά θα διασώσουν πάρα πολλές καταστάσεις. Νομίζω πως έχουμε έναν από τους πιο σύγχρονους στρατούς• και στην αεροπορία και στο ναυτικό και θέλουμε να είμαστε κι εμείς δίπλα τους, όπως είναι και εκείνοι δίπλα σε εμάς».

Από το Σύνδεσμο Εφέδρων Αξιωματικών Ν. Μαγνησίας τις εκδηλώσεις παρακολούθησε ο Πρόεδρος κ. Κων/νος Καραδήμας ο οποίος και κατέθεσε στεφάνι στο Ηρώο. 

Ημερήσια Διαταγή Υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια για την Ημέρα Εορτασμού των Ενόπλων Δυνάμεων & Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Αντγου Δημητρίου Χούπη

Από τονilias proufas

Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, αναφέρει στην Ημερήσια Διαταγή του για την Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων (21η Νοεμβρίου 2025):

«Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Στρατιώτες, Ναύτες, Σμηνίτες, Εθνοφύλακες, Έφεδροι και Πολιτικό Προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων.

Σήμερα, η Πατρίδα τιμά τις Ένοπλες Δυνάμεις της.

Τιμά το διαχρονικό θεμέλιο της Εθνικής Ασφάλειας και της Ανεξαρτησίας μας.

Τιμά την αδιάκοπη παρουσία του Στρατού Ξηράς, του Πολεμικού Ναυτικού, της Πολεμικής Αεροπορίας σε κάθε σημείο της Επικράτειας μας.

Τιμά όσους υπηρέτησαν, όσους υπηρετούν και όσους έπεσαν στο Καθήκον.

Η 21η Νοεμβρίου συνδέει αδιάσπαστα την εθνική μνήμη με τη Θρησκευτική μας παράδοση.

Εορτάζουμε τα Εισόδια της Θεοτόκου, Υπερμάχου Στρατηγού των Ενόπλων Δυνάμεων.

Η Παναγία σκέπει διαχρονικά τις Ένοπλες Δυνάμεις και δι’ αυτών σκέπει την Πατρίδα μας.

Αποτελεί το σύμβολο της προσήλωσης στις υπέρτερες αξίες που συγκροτούν την ταυτότητα, τη συνοχή και την Ιστορική Συνέχεια του Έθνους.

Σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον μεταβαλλόμενων ισορροπιών, οι Ένοπλες Δυνάμεις αποτελούν σταθερό πυλώνα αποτροπής, ασφάλειας, διεθνούς αξιοπιστίας.

Προβάλλουν, με συνέπεια και ισχύ, τις αξίες της Δημοκρατίας, της Ειρήνης, της Ελευθερίας, του Δικαίου.

Υπερασπίζονται την Κυριαρχία, την Εδαφική Ακεραιότητα και τα Κυριαρχικά Δικαιώματα της Ελλάδας.

Ενισχύουν τη θέση μας στη Μεσόγειο, στην Ευρώπη, στο διεθνές περιβάλλον.

Παράλληλα, το έργο τους υπερβαίνει μια επιχειρησιακή αποστολή.

Η παρουσία δίπλα στην κοινωνία, σε φυσικές καταστροφές και δοκιμασίες,

αποδεικνύει τη βαθιά ηθική διάσταση του ρόλου των Ενόπλων Δυνάμεων.

Αναδεικνύει τον άνθρωπο πίσω από τη στολή.

Εδραιώνει τη σχέση εμπιστοσύνης Ενόπλων Δυνάμεων – ελληνικού λαού.

Γυναίκες και άνδρες των Ενόπλων μας Δυνάμεων,

Ο ελληνικός λαός γνωρίζει ότι αποτελείτε τους φρουρούς της Εθνικής Επικράτειας.

Γνωρίζει ότι, αν απαιτηθεί, θα κάνετε το αναγκαίο.

Αισθάνεται υπερηφάνεια για εσάς.

Σας τιμά.

Αναγνωρίζει, στηρίζει, ενισχύει την αποστολή σας.

Η μέριμνα για το προσωπικό αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της επιχειρησιακής ετοιμότητας και ακρογωνιαίο λίθο της αποτρεπτικής Ισχύος της Πατρίδας μας.

Στόχος σταθερός. Στόχος αδιαπραγμάτευτος.

Σας καλώ να συνεχίσετε με προσήλωση να εκτελείτε το συνταγματικό σας καθήκον, με οδηγό τις αξίες και τα ιδανικά που διαμόρφωσαν το Έθνος στον χρόνο και στην Ιστορία.

Εύχομαι σε εσάς και τις οικογένειές σας Υγεία, Πρόοδο και Προκοπή.

Ζήτω οι Ένοπλες Δυνάμεις.

Ζήτω το Έθνος».  

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΓΗ ΑΡΧΗΓΟΥ ΓΕΕΘΑ ΓΙΑ ΤΗΝ 21η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025

Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Μαθητές Παραγωγικών Σχολών, Στρατιώτες, Ναύτες,

Σμηνίτες, Εθνοφύλακες, Έφεδροι και Πολιτικό Προσωπικό των Ενόπλων
Δυνάμεων,
Η 21η Νοεμβρίου αποτελεί ημέρα τιμής και ευγνωμοσύνης για τη διηνεκή
και διαχρονική προσφορά των γυναικών και των ανδρών των Ελληνικών Ενόπλων
Δυνάμεων, που τελούν υπό τη Σκέπη και Προστασία της Υπεραγίας Θεοτόκου και
Υπερμάχου Στρατηγού του Γένους, της οποίας τα Εισόδια συνεορτάζουμε σήμερα.
Ο αδιασάλευτος δεσμός και η ακατάλυτη συμπόρευση Ορθοδοξίας και
Ελληνισμού, Πίστεως και Πατρίδος, υπήρξε και παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος
της εθνικής μας υπόστασης. Αποκτά, δε, ιδιαίτερη χροιά στην από αιώνων ιστορική
πορεία των Ενόπλων Δυνάμεων, καθόσον ανέκαθεν επενεργούσε ευεργετικά στην
επαύξηση της σωματικής ρώμης, του σθένους και της ανθεκτικότητας του
Στρατεύματος κατά την εκπλήρωση της αποστολής του.
Με γνώμονα το αδιαπραγμάτευτο χρέος προς την Πατρίδα, η προσφορά
των Ενόπλων Δυνάμεων, σμιλεμένη στα τρίσβαθα της μακραίωνης ελληνικής
ιστορίας, υπήρξε θεμελιώδης στους Αγώνες του Έθνους. Όσοι υπηρετούν στις
τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων γνωρίζουν ότι η ύψιστη των αρετών, η φιλοπατρία,
δεν είναι διακήρυξη, αλλά βίωμα· είναι μέτρο ευθύνης, ήθος καθημερινότητας και
ανενδοίαστη ετοιμότητα θυσίας, όταν και όπου το καθήκον το απαιτήσει. Και μέσα
σε αυτή την άρρηκτη συνέχεια του Χρέους, κάθε γενιά καλείται όχι απλώς να
θυμάται, αλλά να αποδεικνύει έμπρακτα ότι είναι άξια του θεσμικού προνομίου να
υπηρετεί και να παραδίδει στους επιγόνους της την Πατρίδα ακέραια, ελεύθερη και
αξιοπρεπή.
Σήμερα, έμπλεοι συγκίνησης και ευγνωμοσύνης, κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ
ενώπιον όλων εκείνων που με αυταπάρνηση και αυτοθυσία υπηρέτησαν το ύψιστο
χρέος προς την Πατρίδα. Αποδίδουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους πεσόντες
κατά τους απανταχού Αγώνες του Έθνους, αλλά και σε όσους τραυματίσθηκαν και
υπέστησαν απώλειες υγείας και σωματικής ακεραιότητας κατά την εκτέλεση του
καθήκοντος, είτε εν πολέμω είτε εν ειρήνη. Σεμνυνόμενοι ενώπιον όλων αυτών,
εξαίρουμε το βαρύ τίμημα που κατέβαλαν με το αίμα τους, τη ζωή ή τη σωματική
2
τους ακεραιότητα, ώστε έκαστος εξ ημών να απολαμβάνει σήμερα το υπέρτατο
αγαθό της Ελευθερίας.
Στις 21 Νοεμβρίου, η ελληνική Πολιτεία τιμά τα Στελέχη των Ενόπλων
Δυνάμεων εν συνόλω. Τιμά τους ακοίμητους φρουρούς των συνόρων αλλά και
όλης της Επικράτειας, που υπεραμύνονται ανενδοίαστα μέχρι και της τελευταίας
σπιθαμής ελληνικής γης, καθώς και όλους εκείνους που, στο πλαίσιο των διεθνών
υποχρεώσεων της χώρας, προασπίζουν τα εθνικά μας συμφέροντα εκτός της
Ελληνικής Επικράτειας. Τις γυναίκες και τους άνδρες που, εκουσίως και εν πλήρη
επιγνώσει των σύμφυτων με το στρατιωτικό λειτούργημα κινδύνων και
δυσχερειών, επιτελούν το καθήκον μακριά από τις οικογένειές τους,
υπερασπιζόμενοι αδιάλειπτα τα Ιερά και Όσια του Ελληνισμού. Η εγκάρδια
ευγνωμοσύνη μας εκτείνεται και προς τις οικογένειές τους, οι οποίες, με άρρητο
σθένος και υπομονή, επωμίζονται ως στάση ζωής, από κοινού με τα στελέχη, το
βάρος και την τιμή της προάσπισης της Πατρίδος.
Απευθύνομαι ιδιαιτέρως προς τους Μαθητές και τις Μαθήτριες των
Παραγωγικών Σχολών: «Είστε τα αυριανά στελέχη, οι μελλοντικοί Ηγήτορες των
Ενόπλων Δυνάμεων, φορείς μιας μακραίωνης παράδοσης αριστείας, ήθους και
προσφοράς. Η στολή που φέρετε είναι όρκος, σύμβολο ευθύνης και υπόσχεση
διαρκούς προόδου. Να μελετάτε, να ασκείσθε, να υπηρετείτε με σεμνότητα και
αποφασιστικότητα, διότι η αυριανή ισχύς των Ενόπλων Δυνάμεων της Πατρίδος
εδράζεται στο υψηλό σας φρόνημα, στην πνευματική σας πληρότητα και στην
άριστη εκτέλεση του στρατιωτικού λειτουργήματος».
Με ιδιαίτερη συγκίνηση απευθύνομαι και προς τα στρατευμένα νιάτα της
Πατρίδος, τους Στρατιώτες, Ναύτες και Σμηνίτες: «Η παρουσία σας στις τάξεις των
Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί απτή απόδειξη ότι το Έθνος εξακολουθεί να γεννά
νέους πρόθυμους να το υπηρετήσουν. Ο χρόνος που αφιερώνετε στις Ένοπλες

Δυνάμεις δεν αποτελεί παύση της ζωής, αλλά μάθημα αυτοπεποίθησης, ευθύνης
και αλληλεγγύης, πράξη ωρίμανσης, ενσυνείδητης πειθαρχίας και συμμετοχής στο
συλλογικό πεπρωμένο της Πατρίδος, που υπερήφανα θα σας ακολουθεί στον
μετέπειτα βίο σας».
3
Απευθύνω επίσης ευγνώμονα χαιρετισμό προς τους Εθνοφύλακες και τους
Εφέδρους, οι οποίοι, ενστερνιζόμενοι σε απόλυτο βαθμό τις έννοιες της τιμής, της
αυταπάρνησης και της φιλοπατρίας, στέκουν πάντοτε παρόντες στο προσκλητήριο
της Πατρίδος, ζώσα μαρτυρία της αδιάρρηκτης συνέχειας μεταξύ των Ενόπλων
Δυνάμεων και της κοινωνίας: «Η αδιάλειπτη παρουσία και στήριξή σας συμβάλλει
τα μέγιστα στη συντελούμενη αναβάθμιση της Εφεδρείας, με την ανάπτυξη του
θεσμού του “ενεργού εθελοντή εφέδρου” και την έμπρακτη αναβίωση της ιδέας της
διηνεκούς, ανιδιοτελούς προσφοράς προς την Πατρίδα ως στάσης ζωής».
Ιδιαίτερη τιμή ανήκει, τέλος, και στο Πολιτικό Προσωπικό των Ενόπλων
Δυνάμεων, που υπηρετεί με αποστολική αφοσίωση, υπευθυνότητα και θεσμική
προσήλωση, συμβάλλοντας με ανεκτίμητο και ουσιώδη τρόπο στη διοικητική,
τεχνική και επιστημονική υποστήριξη και την εν γένει εύρυθμη λειτουργία και
επιχειρησιακή επάρκεια των Μονάδων και Υπηρεσιών των Ενόπλων Δυνάμεων.
Στο σύγχρονο, ταχέως μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον, η
αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων καθίσταται καίρια για την ίδια την υπόσταση
του Κράτους. Η αποτροπή δια της ισχύος δεν είναι τεχνικό μέγεθος· είναι
στρατηγική επιλογή, εδραιωμένη στη γνώση, στην τεχνολογική ενσωμάτωση και
στην αδιαμφισβήτητη υπεροχή του ανθρώπινου παράγοντα. Ως εκ τούτου, η
μεταρρύθμιση και ο εκσυγχρονισμός των Ενόπλων Δυνάμεων δεν συνιστά
επιμέρους στόχο, αλλά εκ των ων ουκ άνευ όρο της εθνικής μας επιβίωσης.
Αποτελεί συνέχιση του αγώνα των προγόνων μας, διότι η ελευθερία που μας
παραδόθηκε με αίμα, θυσίες και ανιδιοτελή υπέρβαση κάθε προσωπικού
συμφέροντος, επιβάλλει να τη θωρακίσουμε με νέα μέσα, νέες δυνατότητες και νέα
αντίληψη ισχύος.
Η μεταρρυθμιστική στρατηγική στόχευση της «Ατζέντας 2030» του
Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ενσαρκώνει ένα συνεκτικό όραμα ολιστικού
μετασχηματισμού, θεμελιωμένο στις απαράγραπτες αξίες της ιστορικής μας
πορείας: το καθήκον, τη φιλοπατρία και τη συλλογική ευθύνη. Διότι ο
εκσυγχρονισμός δεν απεμπολεί την Παράδοση, αλλά αντιθέτως την καθιστά
επιχειρησιακό πλεονέκτημα και εχέγγυο ασφάλειας για το μέλλον.
4
Γυναίκες και Άνδρες των Ενόπλων Δυνάμεων,
Σε εσάς, τους θεματοφύλακες της αδιάσπαστης στρατιωτικής και εθνικής
μας παράδοσης, ανατίθεται η υψηλή αποστολή να διασφαλίζετε ότι οι Ένοπλες
Δυνάμεις της Πατρίδος θα έχουν μέλλον αντάξιο του ηρωικού τους παρελθόντος.
Καθότι η ισχύς τους δεν στηρίζεται μόνο στην επιχειρησιακή ετοιμότητα ή στον
τεχνολογικό εκσυγχρονισμό, αλλά ερείδεται πρωτίστως στην ακατάσβεστη φλόγα
που καίει στην Ελληνική Ψυχή από τα βάθη των αιώνων και, κάθε φορά που οι
ιστορικές περιστάσεις το επιβάλλουν, μας καλεί να διαφυλάξουμε ό,τι μας
υπερβαίνει: τα ιδανικά μας, τα Ιερά και τα Όσια του Έθνους μας, το «μαζί» και το
«εμείς».
Και σήμερα, η φλόγα αυτή περνά στα δικά σας χέρια. Να τη διατηρήσετε
άσβεστη, αγνή και ανυποχώρητη, υπηρετώντας με ήθος, τιμή και ακεραιότητα. Να
συνέχετε τη γνώση με την ταπεινότητα και την αξιοπρέπεια, τον επαγγελματισμό
με το αξιακό σας υπόβαθρο, την ατομική προσπάθεια με το συλλογικό «εμείς».
Διότι η αποστολή μας δεν είναι επάγγελμα· είναι τρόπος ζωής, είναι η έμπρακτη
έκφραση της συνέχειας ενός Έθνους που ουδέποτε υπήρξε θεατής της Ιστορίας,
αλλά πάντοτε δημιουργός της.
Χρόνια πολλά σε όλους!
Η Υπεραγία Θεοτόκος να σκέπει εσάς και τις οικογένειές σας!
Ζήτω το Έθνος!
Ζήτωσαν οι Ένοπλες Δυνάμεις!
Στρατηγός Δημήτριος Χούπης
Αρχηγός ΓΕΕΘΑ